Acute bronchitis gaat vanzelf over

Smith et al. gingen na of antibiotica het herstel bij acute bronchitis bevorderen en of het gebruik nadelen heeft. Zij doorzochten hierop de literatuur en vonden 17 geschikte trials, met in totaal ruim 5000 deelnemers. Aan het eind van de behandeling bleek er geen statistisch significant verschil in het gerapporteerd klinisch herstel tussen de patiënten die antibiotica kregen en de placebogroep. Patiënten die antibiotica kregen, hoestten statistisch gezien weliswaar minder vaak en minder lang en hadden minder nachtelijke hoestbuien, maar de verschillen waren klein en klinisch niet relevant. Het aantal ziektedagen was minder bij de antibioticagebruikers, maar was gemiddeld toch niet meer dan een halve dag. Het aantal patiënten met bijwerkingen was wel significant hoger bij de antibioticagebruikers. Van iedere 24 patiënten die antibiotica kregen, was er één extra patiënt met bijwerkingen als misselijkheid, uitslag, diarree, hoofdpijn of braken.

Alle besproken onderzoeken waren van hoge kwaliteit en hadden dezelfde conclusie: antibiotica hebben geen toegevoegde waarde bij de behandeling van patiënten met acute bronchitis. In verband met de bijwerkingen voor de individuele patiënt en de nadelen op bevolkingsniveau, zoals resistentie en kosten, is terughoudendheid bij het voorschrijven geboden. Aangezien kleine subgroepen van patiënten, bijvoorbeeld kwetsbare ouderen of patiënten met comorbiditeit, vaak ondervertegenwoordigd zijn in de trials, zouden zij mogelijk wel baat kunnen hebben bij antibioticagebruik tijdens acute bronchitis. Voor de overige patiënten is het beter dat ze geen antibiotica krijgen voorgeschreven. Het beleid van de NHG-Standaard Acuut hoesten van 2011 blijft dus onveranderd actueel.

Bèr Pleumeekers