Effectiviteitsonderzoek in de huisartspraktijk. l. Niet-gerandomiseerd onderzoek

Dat leefstijladviezen en -verandering belangrijk zijn voor veel mensen met diabetes mellitus type 2 staat buiten kijf. In het bijzonder afvallen bij overgewicht leidt vaak tot een aanzienlijke verbetering van de glykemische regulering en in mindere mate tot verbetering van het vetspectrum en de bloeddruk. Dat staat ook in de NHG-­Standaard Diabetes mellitus type 2. Voor deze conclusie is meenemen van niet-gerandomiseerd onderzoek niet nodig. Dit artikel is een reactie op ‘Vernieuwde NHG-Standaard DM2 negeert niet-gerandomiseerd onderzoek’ van Van der Zijl et al.

In mei 2021 is het gedeelte over de niet-medicamenteuze behandeling in de NHG-Standaard Diabetes mellitus (versie 5.4) herzien. Stoppen met roken, voldoende bewegen, gezond eten en afvallen (bij een verhoogd BMI) is het devies. Patiënten die dit niet alleen lukt kunnen steun vinden bij intensieve leefstijlprogramma’s. Over dit soort programma’s zegt de richtlijn: ‘Er is onvoldoende bewijs voor de (mate van) werkzaamheid om ze op grote schaal te kunnen aanbevelen. Wel zijn er aanwijzingen voor gunstige effecten op de glykemische regulering.’ Bij deze aanbeveling namen de samenstellers echter alleen bewijs uit RCT’s in beschouwing. Wanneer ze al het beschikbare bewijs hadden meegewogen, had de conclusie kunnen luiden dat er aanwijzingen zijn dat leefstijl­interventies effectief kunnen zijn bij DM2.