Naast pijn op de borst is kortademigheid het meest genoemde symptoom door patiënten met een acuut coronair syndroom (ACS). Het is echter onbekend of het symptoom kortademigheid een waardevolle rol heeft bij het herkennen van ACS tijdens telefonische triage van pijn op de borst op de huisartsenpost. Daarom analyseerden onderzoekers telefonische triagegesprekken van mensen die huisartsenposten in de regio Utrecht belden met pijn op de borst en vermoedelijk ACS hadden. Het onderzoek betrof de periode 2014-2017.
Analyse van triagegesprekken
De onderzoekers includeerden 2195 bellers (gemiddeld 59 jaar; 55,4% vrouw), een willekeurige steekproef uit ongeveer 20.000 contacten. In deze groep meldden 49,9% eveneens kortademigheid (43,7% mannen en 56,3% vrouwen). Die combinatie leidde significant vaker tot het toewijzen van een hoge urgentie (U1/U2) (75,9% versus 60,8%; OR 2,03).
Uiteindelijk bleken 252 (11,5%) mensen ACS te hebben. Mannen met kortademigheid hadden een kans op ACS van 13,2%; mannen zonder kortademigheid 17,4%; dit verschil was statistisch niet significant. Vrouwen met kortademigheid hadden een kans op ACS van 9,2%; vrouwen zonder kortademigheid 7,5%; dit verschil was statistisch wel significant. Vrouwen met kortademigheid hadden echter wel significant vaker ACS of andere levensbedreigende aandoeningen – zoals aortadissectie, acuut hartfalen, of longembolie – dan vrouwen zonder kortademigheid (13,0% versus 8,5%; OR 1,60). Bij mannen was dit verschil niet significant (17,5% versus 20,8%; OR 0,81).
Vragen naar kortademigheid
De triagisten vroegen slechts aan 77,4% van de bellers of ze kortademig waren, waardoor sommigen mogelijk werden geclassificeerd als ‘niet kortademig’, terwijl ze dit wel waren. Desondanks leverde een sensitiviteitsanalyse onder degenen met een gerapporteerde kortademigheidstatus vergelijkbare resultaten op.
Aanbevelingen
Dit onderzoek suggereert dat het terecht is dat vrouwen die de huisartsenpost bellen met zowel pijn op de borst als kortademigheid vaker een hoge urgentie krijgen toegewezen dan vrouwen zonder kortademigheid. Kortademigheid verhoogt bij vrouwen het risico op ACS of andere levensbedreigende aandoeningen in geringe mate, terwijl dit bij mannen niet het geval lijkt te zijn. Het is daarom raadzaam om zeker bij vrouwen met pijn op de borst naar kortademigheid te vragen en een hoge urgentie te overwegen.
Lees meer over het onderzoek Shortness of breath as a diagnostic factor for acute coronary syndrome in male and female callers to out-of-hours primary care van M. Spek.
Literatuur
- Spek M, et al. Shortness of breath as a diagnostic factor for acute coronary syndrome in male and female callers to out-of-hours primary care. Heart 2023 Oct 12:heartjnl-2023-323220. DOI:10.1136/heartjnl-2023-323220 [epub ahead of print].
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
