Vraag
Wat kan ik adviseren als een patiënt aan me vraagt wat te doen tegen een steeds dunner wordende huid (atrofia cutis senilis)?
Vraag ingestuurd door een huisarts uit Leiden.
Antwoord
Met het ouder worden wordt de huid dunner en kwetsbaarder, een proces dat ook dermatoporosis wordt genoemd.1-4 Naast intrinsieke (chronologische) huidveroudering en genetische vatbaarheid, spelen ook extrinsieke factoren een rol, zoals uv-schade, (chronisch) gebruik van topicale of systemische corticosteroïden, gebruik van anticoagulantia en chronisch nierfalen.4 Door deze factoren verliest de extracellulaire matrix in de dermis zijn stevigheid en elasticiteit, wat bijdraagt aan de kwetsbaarheid van de huid. Ook veranderingen in de structuur en functie van de bloedvaten in de huid, evenals een verminderde epidermale barrière- en herstelfunctie, kunnen bijdragen aan het dunner en kwetsbaarder worden van de huid.1-4
Omdat zowel uv-expositie als roken bijdragen aan versnelde huidveroudering, zijn zonbescherming en stoppen met roken van belang om de huid langer stevig en veerkrachtig te houden.1,2,4 In de praktijk komen deze preventieve maatregelen vaak te laat. Cruciaal is een goede huidverzorging. Het regelmatig hydrateren van de huid en het vermijden van contact met irriterende stoffen kunnen helpen. Daarnaast kan het voorkomen van huidtrauma schade aan de huid beperken, bijvoorbeeld door het gebruik van stootkussens of afgeronde meubelranden.
Hoewel onderzoeken het effect van bepaalde topicale of systemische middelen zoals retinoïden, oestrogenen en dehydroepiandrosteron hebben onderzocht, zijn de resultaten tot nu toe niet eenduidig. Vooralsnog blijven preventie en een goede huidverzorging de belangrijkste aanpak bij een steeds dunner wordende huid.4
Deze vraag is namens de werkgroep Geriatrische dermatologie van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie beantwoord door dermatologen Satish Lubeek en Annemie Galimont-Collen.
H&Weetje: Stel je vraag aan H&W
Heb jij een praktische huisartsgeneeskundige vraag waar je geen pasklaar antwoord op vindt? In de nieuwe rubriek H&Weetje krijg je de kans om jouw vraag te stellen aan experts!
Denk aan kleine, praktische vragen die niet direct te vinden zijn in richtlijnen of juist gaan over het afwijken daarvan. Vermijd vragen met makkelijk vindbare informatie of complexe casussen die uitgebreide wetenschappelijke onderbouwing vereisen.
De H&W-redactie schakelt (kader)huisartsen gespecialiseerd in jouw onderwerp in. Lukt dat niet? Dan vragen we andere (medisch) specialisten om een antwoord.
Mail jouw vraag naar redactie@nhg.org. Misschien staat het antwoord binnenkort in H&W!
Meer weten? Kijk op henw.org/hweetje.
Literatuur
- 1.↲↲↲Lubeek SFK. Veranderingen in de ouder wordende huid. Ned Tijdschr Dermatol Venereol 2017(27)9: 462-7.
- 2.↲Farage MA, Miller KW, Elsner P, Maibach HI. Intrinsic and extrinsic factors in skin ageing: a review. Int J Cosmet Sci 2008;30:87-95.
- 3.↲Russel-Goldman E, Murphy GF. The pathobiology of skin aging: new insights into an old dilemma. Am J Pathol 2020;190(7):1356-69. DOI: 10.1016/j.ajpath.2020.03.007.
- 4.↲↲↲↲↲Dyer JM, Miller RA. Chronic skin fragility of aging: current concepts in the pathogenesis, recognition, and management of dermatoporosis. J Clin Aesthet Dermatol 2018;11(1):13-18.
