Gids over probiotica bij antibioticagebruik

De gids is ontwikkeld in drie achtereenvolgende stappen. (I) Evaluatie van relevante, klinische onderzoeken over effectieve probiotica (specifiek bij antibiotica-geassocieerde diarree) via een systematisch literatuuroverzicht. De auteurs selecteerden 32 van de in totaal 128 gevonden onderzoeken. (II) Inventarisatie van in Nederland beschikbare probiotische producten, en (III) groepering van de probiotische producten op basis van het aangetoonde effect in minstens één tot drie onafhankelijke, klinische onderzoeken. Producten kregen drie sterren als er een effect werd gevonden in ten minste drie van de geselecteerde onderzoeken; twee sterren bij een effect in twee onderzoeken; en één ster bij een effect in slechts één onderzoek. Dit heeft geleid tot een totaal van zeven enkel- en meerstammige formuleringen die volgens de auteurs effectief zijn.

De geselecteerde onderzoeken waren veelal van matige methodologische kwaliteit, de heterogeniteit was groot, de definitie van de populatie onduidelijk en een gefundeerd advies over frequent door de huisarts voorgeschreven antibiotica zoals amoxicilline kon niet worden geformuleerd.

De kans op antibiotica-geassocieerde diarree in de huisartsenpraktijk is echter laag, wat de relevantie en de bruikbaarheid van deze gids voor de huisarts beperkt. De uitkomsten van deze review zijn geen aanleiding om de NHG-Standaard Acute diarree aan te passen. Deze NHG-Standaard raadt probiotica niet aan, omdat de effectiviteit en veiligheid nog onvoldoende zijn aangetoond.

Lees ook de andere artikelen over dit onderwerp:

• ‘Probiotica tegen diarree bij antibiotica’, van Gea Holtman en Jojanneke van Summeren.
• ‘Probiotica tegen diarree bij chemo- of radiotherapie’ van Mirrian Hilbink. 
• ‘Persoonsgericht onderzoek naar relatie klachten darmmicrobioom en chronische klachten’ van Kathelijne Dik en Anje te Velde.