Janwillem Kocks

Bij patiënten met luchtwegklachten is de diagnose ‘astma’ soms moeilijk te stellen op basis van anamnese en spirometrie alleen. Regelmatig is een provocatietest nodig om bronchiale hyperreactiviteit aan te tonen of uit te sluiten, maar deze tests worden bijna uitsluitend in ziekenhuizen gedaan. Ze kunnen echter goed en veilig worden uitgevoerd in een eerstelijns diagnostisch centrum. Dat kan het aantal diagnostische verwijzingen naar de tweede lijn reduceren, en mogelijk ook het risico op overbehandeling.

Spirometrietests in de huisartsenpraktijk blijken vaak niet te voldoen aan de ATS/ERS-kwaliteitscriteria. Betekent dat ook dat de kwaliteit van spirometrie voor dagelijks klinisch gebruik niet voldoende is? We probeerden die vraag te beantwoorden door een vergelijking te maken tussen de diagnoses van huisartsen en die van longartsen. Ook vroegen we longartsen de klinische bruikbaarheid van de spirometrietests te evalueren, en we vroegen longfunctieanalisten om de tests op basis van de ATS/ERS-kwaliteitscriteria te beoordelen. De klinische bruikbaarheid van spirometrie in de huisartsenpraktijk blijkt goed te zijn, hoewel er weinig overeenkomst is tussen de diagnoses van longartsen en die van huisartsen.

Zestig procent van de COPD-patiënten in Nederland gebruikt een inhalatiecorticosteroïd (ICS). Bij slechts 25% van deze populatie is er sprake van een indicatie. Deze vorm van overbehandeling in Nederland kost 16 miljoen euro op jaarbasis en draagt bovendien bij aan ICS bijwerkingen. Mogelijk biedt het ICS stop- en monitoringsinstrument soelaas bij de aanpak van dit probleem.