Depressie en chronische pijn

Depressie en medisch onverklaarde pijn komen vaak samen voor. Wilt u daar alles van weten, lees dan de mega-review Depression and pain comorbidity die in de ondertiteling heel bescheiden a literature review wordt genoemd.1 Dit literatuuronderzoek stelt de volgende zaken aan de orde: wat is de prevalentie van pijnsymptomen bij patiënten met depressie; wat is de prevalentie van depressie bij pijnpatiënten; beïnvloedt de aanwezigheid van pijnklachten de herkenning, de behandeling en het beloop van depressie; beïnvloedt een depressie het beloop bij patiënten die voor pijnklachten worden behandeld; zijn antidepressiva effectief bij gelijktijdig aanwezige depressie en pijnklachten en wat zijn de implicaties daarvan voor de behandeling? Onderzoekers kunnen in dit onderzoek veel aanknopingspunten vinden voor verder onderzoek en praktiserende huisartsen voor de directe patiëntenzorg. Enkele relevante bevindingen: medisch onverklaarde pijn komt vaak voor bij depressieve patiënten. Met name in de eerste lijn komen depressieve patiënten vaak met pijnklachten, hetgeen de herkenning van de depressie bemoeilijkt. Hoe erger de pijn, hoe groter de kans op depressie. Huisartsen zouden medisch onverklaarde pijn moeten zien als een symptoom van depressie. De prognose van een patiënt met gelijktijdige depressie en medisch onverklaarde pijn is slechter dan voor een patiënt met een depressie zonder pijnklachten. Depressie voorspelt het optreden van pijn in de toekomst. Tricyclische antidepressiva beïnvloeden zowel de depressie als de onverklaarde pijn gunstig, maar niet al het onderzoek was methodologisch even sterk. Als depressie en onverklaarde pijn samen vóórkomen heeft dat een slechtere prognose dan iedere conditie apart. Daarom zou er een behandelmodel moeten worden ontworpen dat beide incorporeert. Als artsen geen rekening houden met depressie, kan dat succesvolle pijnbehandeling in de weg staan en als zij pijnklachten verwaarlozen, is de kans groter dat de behandeling van de depressie mislukt. In een begeleidend editorial2 stond tot slot nog een geluid dat Nederlandse huisartsen bekend in de oren zal klinken: ‘Three studies suggest that encouraging primary care physicians to reduce biomedical testing may be an important component of effective treatment for this population.’ (PL)