Nieuws

Gezamenlijke besluitvorming nuttig bij PSA-screening?

Gepubliceerd
24 februari 2014

De NHG-Standaard Mictieproblemen bij mannen adviseert, conform de Amerikaanse richtlijnen, een terughoudend PSA-screeningsbeleid bij mannen met prostaatkanker. Bekend is immers dat dit geen invloed heeft op mortaliteit en kwaliteit van leven. Shared Decision Making (SDM) is onder meer aangewezen bij gebrek aan evidence. Bespreken van de voor- en/of nadelen van PSA-screening leidt tot meer aanvragen dan het meteen honoreren van een screeningsverzoek bij mannen ouder dan 70 jaar.

SDM is ook de norm wanneer er meer dan één behandeloptie is of de voorkeur van patiënt afwijkt van die van de arts. En zeker bij PSA-screening op aanwezigheid van prostaatkanker. Maar wat is nu het effect daarvan? Jun Li et al. onderzochten gegevens uit 2005 en 2010 van patiënten ≥ 40 jaar. Ze keken naar het aantal PSA-aanvragen, in het bijzonder naar die onder mannen ≥ 70 jaar. Verder vroegen ze naar de bespreking met de patiënt van:

  • de voordelen van screening
  • de nadelen ervan
  • wetenschappelijke onzekerheid van specialisten omtrent PSA-screening.

 

In 2005 werd bij 26,3% van mannen ≥ 40 jaar een PSA-bepaling gedaan. In 2010 was dit 27,5%. Bij mannen van 70-74 was dit bij bijna de helft (49%), zowel in 2005 als in 2010. Samen met de gegevens uit 2010 van mannen ≥ 70 jaar werden de eerder genoemde variabelen in kaart gebracht. Bij 44,1% werd een PSA-bepaling gedaan. Bij 41,7% van de gescreende mannen werd gesproken over de voordelen ervan. Bij 20,1% over de nadelen en bij 15,1% kwam de wetenschappelijke onzekerheid aan de orde.

Wanneer de voordelen aan bod kwamen, resulteerde dat bij 57,4% in een PSA-bepaling. Kwamen zowel de voordelen als de nadelen aan de orde, dan werd bij 55,9% een PSA bepaald. Bij een vraag om PSA-screening zonder verdere discussie volgde bij 34,3% een bepaling. Het al of niet bespreken van de wetenschappelijke onzekerheid van specialisten over PSA-screening maakte geen verschil in het aantal PSA-bepalingen.

Li J, et al. Shared decision making in prostate-specific antigen testing with men older than 70 years. J Am Board Fam Med. 2013;26(4):401-8.

Foto: Levent Konuk/Shutterstock

Reacties

Er zijn nog geen reacties.