Richtlijn

Herziening ABCDE-kaart

Gepubliceerd
22 februari 2022
Recent is de ABCDE-methodiek herzien met als doel meer aan te sluiten bij huisartsen (in opleiding). De vernieuwde ABCDE-kaart is online beschikbaar via nhg.org/abcde. In de herziene versie zijn sommige stappen en interventies vervangen door handelingen die meer zijn toegespitst op de huisarts (in opleiding). Verder zijn er wijzigingen in de tabel met normaalwaarden van adem- en hartfrequentie, bloeddruk en gewicht per leeftijdscategorie, de Glasgow Coma Scale en de manier van overdragen.
0 reacties

De ABCDE-kaart is online gemakkelijk te raadplegen. Desgewenst kunt u zelf de pdf downloaden en printen. Omdat duurzaam en digitaal publiceren een wens is van de NHG-leden, verstrekt het NHG geen geplastificeerd kaartje meer.

Toegespitst op de huisarts

Sommige stappen en interventies in de oude versie van de ABCDE-kaart waren te veel op de tweedelijnszorg toegespitst. Bijvoorbeeld endotracheale intubatie en coniotomie bij A (ademweg) en vloeistoftherapieën bij C (circulatie). De werkgroepleden vonden dat het ABCDE-schema stappen en handelingen moet bevatten die de huisarts in de praktijk ook daadwerkelijk uitvoert. Daarom zijn bovengenoemde handelingen verwijderd uit het schema en meer toegespitst op de huisarts (in opleiding) in de eerste lijn. Aiossen kunnen tijdens hun klinische stage op de SEH gebruikmaken van de bestaande protocollen in de tweede lijn.

Om eventuele afwijkingen zoals peritoneale prikkeling in een eerder stadium te onderkennen, is gericht onderzoek (korte palpatie) van het abdomen standaard opgenomen in de primary survey en niet alleen meer bij shock. Dit in navolging van andere ABC-cursussen, waaronder de ATLS, om zo uniformiteit na te streven. Verder is palpatie van de femoraalarteriën in de C tijdens de primary survey verwijderd. De meerwaarde om hiermee een levensbedreigende afwijking te vinden blijkt onvoldoende uit de literatuur, maar lijkt minimaal.

QR-code en andere vernieuwingen

Het ABCDE-kaartje bevat een QR-code, die direct verwijst naar het Overzicht geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties van het NHG. Dit vereenvoudigt het opzoeken van het juiste middel met de juiste dosering tijdens spoedsituaties.

De veranderingen op een rij:

  • De tabel met de normaalwaarden van adem-, hartfrequentie, bloeddruk en gewicht per leeftijdscategorie is aangepast op basis van nieuwe wetenschappelijk inzichten. De oude tabel was op consensus gebaseerd. In een aantal onderzoeken is gekeken naar de normaalwaarden van kinderen zonder ernstige aandoeningen. De oude APLS-onderverdeling bleek te onnauwkeurig te zijn en viel soms buiten het 99e percentiel.1

  • De Glasgow Coma Scale is vervangen door de New Glasgow Coma Scale om de schaal in het gebruik makkelijker toepasbaar te maken, met een betere interbeoordelaarsbetrouwbaarheid. Wijzigingen in deze schaal zijn:

    • ‘Ogen openen op aanspreken’ (E3) is vervangen door ‘op geluid’

    • ‘Ogen openen op pijn’ (E2) is vervangen door ‘op een drukprikkel’

    • ‘Verbale respons van inadequaat’ (V3) is vervangen door ‘woorden’

    • ‘Van onverstaanbaar’ (V2) is vervangen door ‘geluiden’

    • De categorie Niet Testbaar (NT) is toegevoegd.2

  • De manier van overdragen volgens de SBARR is toegevoegd. Hierbij is de tweede ‘R’ van Repeat ook opgenomen in de SBARR. De overdracht is een cruciaal, maar kwetsbaar moment. Door de collega aan wie je overdraagt te vragen en te laten benoemen wat jouw verwachtingen en aanbevelingen zijn, kun je toetsen of deze het verstaan en begrepen heeft. Doel hiervan is het voorkomen van incidenten.

Sana A, Visser PK. Herziening ABCDE-kaart. Huisarts Wet 2022;65:DOI:10.1007/s12445-022-1402-5.
In de werkgroep zaten Pieter Visser en Alja Sluiter vanuit Schola -Medica en Jorden Moorlag en Aria Sana vanuit het NHG.

Literatuur

  • 1.O’Leary F, Hayen A, Lockie F, et al. Defining normal ranges and centiles for heart and respiratory rates in infants and children: a crosssectional study of patients attending an Australian tertiary hospital paediatric emergency department. Arch Dis Child 2015;100:733-7.
  • 2.The Glasgow structured approach to assessment of the Glasgow Coma Scale. www.glasgowcomascale.org

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen