Toegegeven, ik was een braaf kind. Zelfs wat schuchter en verlegen. Dus ik luisterde naar mijn ouders, maar - net als bij bijna alle kinderen - met het tegenovergestelde effect. Elk verbod was een uitdaging. ‘Niet te laat thuiskomen’ betekende zóveel te laat thuiskomen dat het - in mijn eigen ogen - nog net kon… ‘Draag een helm op je bromfiets’, hielp tot aan de hoek van de straat; daarna liet ik de lange haardos vrij in de wind om vervolgens weg te scheuren op de opgevoerde bromfiets, wat ook al niet mocht. Ieder verbod maskeert een genot, ontdekt elk kind. En is het leven niet uitgevonden om te genieten? Nou dan! Ik maak mij geen enkele illusie dat ik een uitzondering was. Alle kinderen reageerden zo: juist vriendjes die om de haverklap te horen kregen dat zij vooral niet moesten gaan roken, doken elke pauze in het fietsenhok. Waarschuwen, voorlichten, dreigen, omkopen: niets hielp. Zo ging dat. Zo gaat dat. Iedereen weet dat.
Iedereen? Nee, toch niet. Hoogwaardige beleidsmakers blijken blind voor eigen jeugdervaringen en mogelijk ontmoedigende opvoedingspraktijken. Het bericht haalde de voorpagina van NRC Handelsblad: ‘Actie tegen drank werkt niet bij de jeugd.’ Ik dacht nog: ‘Is dit nieuws?’ Want wat iedereen met gezond verstand (ik) of praktijkervaring (ook ik) allang wist, wordt bevestigd: voorlichting helpt geen zier. Zo niet campagneleider Wim van Dalen van het NIGZ: ‘We zijn naïef geweest. We geloofden dat voorlichting gedrag zou beïnvloeden. Maar nu zeg ik: het heeft eerder averechts gewerkt.’ De campagnes hielpen inderdaad niet. Sterker nog, de jeugd ging alleen maar meer drinken. Het wordt gebracht als een onthutsende conclusie na vijftien jaar campagnevoeren. In de beginjaren kostte de campagne anderhalf miljoen euro per jaar; de laatste jaren wat minder, slechts 750.000 euro. Je zou verwachten dat bij het over de balk gooien van dit soort bedragen het schaamrood op diverse beleidskaken zou staan, maar nee hoor. Minister Hoogervorst en de Tweede Kamer willen de voorlichting aan jongeren de komende jaren zelfs opvoeren! ‘Voorlichting is onverminderd topprioriteit’, verklaart een topambtenaar. Zucht. Tegen politiek correct denken is geen gezond verstand bestand. Ik zou zeggen: stop onmiddellijk met die campagne! Natuurlijk is het een morele plicht van ouders en huisartsen om te waarschuwen en voor te lichten. Dat moeten zij vooral blijven doen (liefst enigszins serieus, doch niet te vasthoudend).
En dan hebben wij het alleen nog maar over deze ene voorlichtingscampagne. Zouden de andere voorlichtingsinitiatieven zoden aan de dijk zetten? Vast niet. Ergo: schrap al die miljoenen die ZonMw aan voorlichting uitgeeft. De opleiding GVO? Stopzetten! Weg met de weekhartigen! Hopelijk klink ik nou niet cynisch, want ik bedoel het uiterst realistisch. Al erger ik mij zeer. Want ene Martijn Planken, coördinator, beweert doodleuk dat het allemaal geen verspilde moeite is geweest: ‘Ik hoop dat jongeren er op de lange termijn toch iets van meekrijgen. Ze parkeren onze ideeën in hun achterhoofd.’ Hoe krijg je het je mond uit… Miljoenen over de balk gooien met als ratio dat er ‘iets’ in het ‘achterhoofd’ blijft hangen. Dat noem ik een laksmoes.
Iemantsverdriet
Reacties
Er zijn nog geen reacties
