Minder antibiotica voor luchtweginfecties door COVID-19

De onderzoekers bekeken het voorkomen van en het antibioticabeleid bij patiënten die met infectieziekten naar de huisarts gingen tijdens het begin van de COVID-19-pandemie. Vervolgens vergeleken zij de periode maart t/m mei 2020 met maart t/m mei 2019. In 2020 gingen er in totaal minder patiënten met een infectieziekte naar de huisarts dan in 2019 (RR 0,83; 95%-BI 0,81 tot 0,84). Het aantal patiënten dat met een luchtweginfectie naar de huisarts ging daalde ook, maar minder sterk (RR 0,90; 95%-BI 0,88 tot 0,92). Deze daling trad vooral op in het midden van de eerste golf, want in de eerste weken van maart gingen juist meer mensen met luchtwegklachten naar de huisartsenpraktijk. In 2020 kregen in totaal minder patiënten met een luchtweginfectie een antibioticakuur dan in 2019 (RR 0,54; 95%-BI 0,52 tot 0,58). Ook het percentage patiënten dat antibiotica kreeg voor een luchtweginfectie was 8% lager (daling van 21% in 2019 naar 13% in 2020), terwijl het voor de andere infectieziekten juist licht steeg (maag/darm 1%; huid 3%; urinewegen 3%). In 2020 was 45% van de consulten voor luchtweginfecties telefonisch en dat was 4 keer vaker dan in 2019 (11%). Huisartsen schreven dus vaker telefonisch antibiotica voor, maar het voorschrijven steeg procentueel niet veel (6,1% in 2020 en 5,5% in 2019).

Het is opvallend dat in het Verenigd Koninkrijk juist veel meer antibiotica werd voorgeschreven in de eerste golf. Als mogelijke verklaring werd daarvoor het hoge aantal telefonische consulten genoemd, maar dat percentage verschilt niet van de Nederlandse cijfers. De onderzoekers vonden geen aanwijzingen voor een toename aan complicaties, maar dit was niet de primaire onderzoeksvraag en werd dus ook niet goed onderzocht. De toekomst moet uitwijzen of COVID-19 ons voorschrijfbeleid blijvend heeft veranderd en of dat ook positieve effecten heeft op antibioticaresistentie zonder toename van complicaties.