Niet opereren heupfractuur bij kwetsbare ouderen is valide optie

Een heupfractuur is een sterke voorspeller van een naderende dood. Ongeveer de helft van de kwetsbare verpleeghuisbewoners is na het oplopen van een heupfractuur binnen 6 maanden overleden. Daarom is het de vraag of operatief ingrijpen bij deze zeer kwetsbare mensen zinvol is. Om dit te onderzoeken werd de FRAIL-HIP study verricht. In dit cohortonderzoek, waaraan 25 Nederlandse ziekenhuizen meededen, werden 172 kwetsbare verpleeghuisbewoners met een proximale femurfractuur geïncludeerd. De verpleeghuisbewoners waren gemiddeld 88 jaar oud, 92% had dementie. Door middel van samen beslissen met patiënt en naasten werd ervoor gekozen om wel of niet te opereren. De patiënten werden vervolgens tot 6 maanden gevolgd, waarbij naasten en zorgverleners de kwaliteit van leven op gezette momenten scoorden.

Uitkomsten

Bij ongeveer de helft van de geïncludeerde patiënten werd voor een operatieve ingreep gekozen. De beide onderzoeksgroepen (operatie en geen operatie) waren goed vergelijkbaar qua gemeten karakteristieken. Na 6 maanden follow-up was 94% van de niet-geopereerde patiënten overleden. Van de geopereerde patiënten was dit 48%. De kwaliteit van leven van de niet-geopereerde patiënten was iets lager, maar bleef binnen de vooraf bepaalde ‘non-inferiority marge’. Nabestaanden en zorgverleners van overleden deelnemers in beide onderzoeksgroepen waren tevreden over de behandelkeuze, en scoorden het overlijden als humaan.

Niet kosteneffectief

De kosteneffectiviteit werd berekend op € 76.912 per gewonnen QALY (quality-adjusted life year), afgezet tegen een gangbare afkapwaarde van € 20.000/QALY. De onderzoekers concludeerden dat operatief ingrijpen niet kosteneffectief was.

Tot slot

Aangezien dit onderzoek een zeer kwetsbare patiëntencategorie betrof, zijn de resultaten niet rechtstreeks te vertalen naar de huisartsenpraktijk. Desondanks is het voorstelbaar dat sommige kwetsbare ouderen in onze praktijk ook liever afzien van een operatie. We kunnen de resultaten uit dit onderzoek gebruiken bij advance care planning, om een voorzichtige indicatie te geven van de mogelijkheden en verwachtingen in het geval dat een kwetsbare oudere een heup breekt.