Nieuws

Sepsis voorspellen op basis van klinische parameters

Gepubliceerd
6 september 2022
In een onderzoek uitgevoerd op 4 Nederlandse huisartsenposten werd een nieuw predictiemodel ontwikkeld dat redelijk goed kan voorspellen of een patiënt wel of geen sepsis heeft. Patiënten met sepsis hebben een betere prognose als snel wordt gestart met (intraveneus) antibiotica. Daarvoor is het nodig dat huisartsen sepsis goed herkennen.
4 reacties

De onderzoekers includeerden acuut zieke patiënten vanaf 18 jaar bij wie de dienstdoende huisarts een visite deed. Reden voor visite waren koorts, verwardheid, algehele achteruitgang of anderszins een vermoeden van een ernstige infectie.

Parameters in predictiemodel

Er waren vooraf 12 items geselecteerd die in het predictiemodel konden worden opgenomen: leeftijd, oortemperatuur, systolische bloeddruk, zuurstofsaturatie, hartfrequentie, ademhalingsfrequentie, mentale status (normaal of veranderd), snelle progressie van ziek zijn (ja/nee), rillingen (ja/nee), lactaat, CRP en procalcitonine (sneltesten). 

Een panel van een huisarts, SEH-arts en internist beoordeelde 72 uur na inclusie of er sprake was van sepsis op basis van alle beschikbare dossierinformatie.

Punt per item

Er deden 357 patiënten mee (mediane leeftijd 80 jaar, 61% man), van wie 42% de diagnose sepsis kreeg. Na multivariabele logistische regressie bleven er 6 variabelen over. Een model met dichotome waarden bleek even goed als een model met continue variabelen. Het uiteindelijke model werd extern gevalideerd bij patiënten op 2 SEH’s. 

In dit predictiemodel geef je 1 punt per item als: leeftijd > 65, temperatuur > 38, systolische bloeddruk ≤ 110, hartfrequentie > 110, saturatie ≤ 95, en bij veranderde mentale status.

Bij een score van 4 of hoger is het risico op sepsis behoorlijk groot: ± 70%. Bij 5 punten is het ± 90% en bij 6 punten ± 100%. Bij een score onder de 4 is de kans op sepsis juist klein: 0 punten ± 0%; 1 punt; ± 5%; 2 punten ± 15% en 3 punten ± 40%. Als huisarts beoordelen we de acuut zieke patiënt via de ABCDE-benadering en daarbij brengen we alle bovengenoemde parameters in kaart. Het nieuwe model kan bij twijfel helpen te besluiten om wel of niet in te sturen.

Literatuur

  • Loots FJ, et al. New clinical prediction model for early recognition of sepsis in adult primary care patients: a prospective diagnostic cohort study of development and external validation. Br J Gen Pract 2022;72:e437-45.

Reacties (4)

Mariken Stegmann 14 september 2022

Hoi Annet,

Het klopt dat de mediane leeftijd 80 jaar was. (Met een IQR 71–86 jaar.) Of er literatuur is over leeftijd en verschil in presentatie/ontwikkeling van sepsis weet ik niet, de auteurs van het artikel noemen het niet in hun discussie. Ik denk echter dat het de realiteit is dat visites in de dienst vaak bij ouderen zijn en dat in elk geval voor die groep deze score dus zou moeten werken.

Annet Sollie 13 september 2022

Het valt mij op dat de mediane leeftijd zo hoog is, namelijk 80 jaar! Is dat correct? En vertekent dit het beeld niet erg? Dit komt denk ik omdat in deze studie alleen HAP visites zijn meegenomen. Is er uberhaupt literatuur over leeftijd en sepsis en verschil in presentatie/ontwikkeling (behalve natuurlijk de temperatuur)? 

groet Annet Sollie

 

Mariken Stegmann 7 september 2022

Beste mevrouw Aarts,

Ademfrequentie was wel een van de kandidaat-items, maar voegde onvoldoende toe om opgenomen te worden in het uiteindelijke model.

Met vriendelijke groet, Mariken Stegmann

Anneke Aarts 6 september 2022

Vrij logische combi van SIRS-criteria en de qSOFA toch? Waarom wordt in dit puntenmodel de ademhalingsfrequentie niet meegenomen? Denk eerlijk gezegd dat de meeste huisartsen een dergelijk puntensysteem niet nodig hebben om iemand wel/niet in te sturen. 

Verder lezen