Spreekuur thuis

‘Spreekuur thuis’ is een reeks boekjes over medische onderwerpen. De boekjes worden geschreven door deskundigen, vaak een huisarts en/of een medisch specialist. De auteurs werken samen met patiëntenverenigingen. De boekjes zijn geschreven voor de patiënt. Ze kenmerken zich door een overzichtelijke opbouw en begrijpelijk taalgebruik. ‘Spreekuur thuis’ is een geregistreerd merk dat ook op internet actuele informatie geeft over medische onderwerpen. Recent zijn er drie nieuwe boekjes aan de reeks toegevoegd. Het eerste boekje heet Broze botten. Geprikkeld begon ik het boekje door te lezen dat als ondertitel draagt: Alles over de preventie en behandeling van osteoporose. Vanochtend ontving ik namelijk een reclamefolder in de bus van het Osteoporose Instituut, een organisatie die mensen huis aan huis oproept een hielbotscan te laten maken. ‘Osteoporose is een ziekte die voor u het merkt al een eind gevorderd is’, zo klinkt het dreigend in de folder. Voor € 45 maakt de organisatie op de locatie van de GGD een professionele osteoporosescan. Met een gevoel van moeten we nou iedereen ziek zien te krijgen, begon ik aan het boekje. De achterflap van het boek was koren op mijn molen. De tweede zin luidde: ‘Veel mensen denken dat het zwakker worden van de botten een normaal ouderdomsverschijnsel is. Dat is onjuist, het gaat hier om een ziekte’. En het is ook altijd hot in medicaliserende kringen om te benadrukken dat iets bijzonder vaak voorkomt. Zo ook op de achterflap van dit boekje. De inleiding onderbouwt dit door te stellen dat elke vrouw vanaf haar vijftigste zeker een kans heeft van een op vier om aan een ernstige vorm van osteoporose te lijden. Tot zover mijn overgevoeligheid voor de ziekmakende effecten van medische informatie. Het boekje Broze botten geeft in een kleine honderd pagina’s echter heldere informatie over achtergronden, preventie en behandeling van osteoporose.

Het tweede boekje – Cholesterol, zorg dat je goed zit – heeft ook een onderwerp waarbij je als huisarts vaak twijfelt of je wel mee wilt draaien in het circus van richtlijnen en farmaceutische brainwashing. De auteurs van dit boekje zijn verbonden aan de afdeling Vasculaire Geneeskunde van het AMC in Amsterdam. Ook zij benadrukken de omvang van het probleem: ‘Meer dan de helft van de Nederlandse volwassen heeft te veel cholesterol in het bloed’. Hoewel ik ruim honderd pagina’s voor een boekje over cholesterol vrij veel vind, is de informatie inzichtelijk voor de geïnteresseerde patiënt. De aanpak van het cholesterolprobleem wordt vanuit de NHG-Standpunten beschreven. Het sluit aan bij wat de Nederlandse huisarts zijn patiënten vertelt over dit onderwerp.

Het derde nieuwe boekje – Als ademen moeite kost – gaat over COPD en astma. Dit boekje is uitgegeven in samenwerking met het Astmafonds. Patiëntenorganisaties hebben er belang bij (macht, subsidies, sponsors) dat ze grote groepen zieken vertegenwoordigen. En inderdaad, ook COPD/astma is een volksziekte, want de auteurs melden prominent dat zeker een miljoen Nederlanders lijdt aan deze ziekte. De auteurs, die beiden longarts zijn, beschrijven achtergronden en behandeling van COPD en astma op een duidelijke manier. Ze besteden veel aandacht aan het belang om met roken te stoppen. Dit boekje besluit, net als andere werkjes in de reeks, met praktische adressen voor de patiënt. Voor de huisarts die de patiënt meer informatie wil aanreiken over een van deze onderwerpen is verwijzing naar deze boekjes zonder twijfel een goede keus.

Paul van Dijk