Nieuws

Statines in industrieel gefinancierd onderzoek effectiever?

Gepubliceerd
27 november 2014

Het is al langer bekend dat onderzoek naar de effectiviteit van geneesmiddelen dat gefinancierd is door een farmaceutische industrie door design bias frequent een resultaat laat zien ten gunste van het middel van de sponsor. Engelse onderzoekers onderzochten nu of industriële sponsoring in gerandomiseerd onderzoek naar de effectiviteit van statines ook gepaard gaat met de rapportage van een grotere cholesterolreductie.

Ze identificeerden 183 RCT’s die gepubliceerd waren in de periode 1985 tot 2013. Hun verwerking van alle data in een netwerk meta-analyse laat duidelijke verschillen zien in de cholesterolverlagende effecten van de afzonderlijke statines. Over het geheel genomen leiden hogere doseringen tot grotere verlaging van het LDL-cholesterol.

Van de RCT’s waren er 146 industrieel gefinancierd. De onderzoekers vonden geen systematische verschillen in de grootte van het LDL-verlagende effect van de diverse statines gerapporteerd door de wel en niet industrieel gesponsorde RCT’s. De LDL-reductie was in de eerstgenoemde groep slechts 1,77 mg/dl groter (95%-BI -11,12 tot 7,66). De onderzoekers concluderen dat de eertijds waargenomen discrepanties tussen industrieel en op andere wijze gefinancierd onderzoek geheel en al berusten op verschillen in effectiviteit van statines bij uiteenlopende doseringen.

Het interessantste is de discussie over de interpretatie van een en ander. In haar redactioneel stelt Bero dat de vertekening van onderzoeksresultaten door financiering helder is, als je weet waar je moet kijken. Niet industriёle sponsoring in het algemeen, maar de fabrikant die een specifiek onderzoek financiert is de oorzaak van de bias. De gunstige uitkomsten worden vaak gebruikt voor marketing doeleinden. De auteurs van de netwerk meta-analyse wijzen echter haar voorstel van de hand om sponsoring als een onafhankelijke risicofactor voor bias op te nemen in de Cochrane risk of bias tool. De tool heeft betrekking op methodologische valkuilen die leiden tot systematische vertekening. Omdat er geen methodologische tekortkomingen van sponsoring bekend zijn, is er volgens hen geen reden om gesponsord onderzoek stelselmatig te wantrouwen.

De discussie heeft iets van die over het half volle of het half lege glas. Design bias is minder schadelijk als er maar genoeg concurrentie is.

Nac i H, et al. Industry sponsorship bias in research findings: a network meta-analysis of LDL cholesterol reduction in randomised trials of statins. BMJ 2014;349:g5741.

Bero L. Bias related to funding source in statin trials. BMJ 2014:349:g5949.

Naci H, et al. No evidence of industry sponsorship bias in statin trials. BMJ 2014:349:g6579.

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen