Harm van Marwijk

De Vierdimensionale Klachtenlijst (4DKL) wordt in de huisartsenpraktijk veel gebruikt om psychische klachten in kaart te brengen. Huisartsen vragen zich wel eens af of de 4DKL wel hetzelfde meet bij mensen met een migratieachtergrond als bij mensen met een Nederlandse achtergrond. En mogen we de scores op dezelfde manier interpreteren? Om deze vragen te beantwoorden hebben we een differential item functioning-analyse uitgevoerd. Het blijkt dat de 4DKL hetzelfde meet bij personen met een migratieachtergrond – afkomstig uit Turkije, Marokko, Suriname, Antillen of Indonesië – als bij mensen met een Nederlandse achtergrond. Ze moeten daarvoor wel de Nederlandse taal voldoende machtig zijn.

Huisartsen zien veel patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). We onderzochten de effectiviteit van cognitieve gedragstherapie uitgevoerd door de praktijkondersteuner ggz bij patiënten met SOLK die minstens een half jaar klachten hadden met een clustergerandomiseerde gecontroleerde trial in 85 huisartsenpraktijken. De interventie leidde tot minder pijn en beter fysiek functioneren, vooral bij patiënten die minder lang klachten en een beperkt aantal bijkomende aandoeningen hadden. Bij mensen met langer bestaande klachten en meerdere somatische aandoeningen was de interventie niet effectief.

Preventieve cognitieve therapie (PCT) is een zelfhulptherapie voor de eerste lijn, ontwikkeld om terugval in een depressie te voorkomen. Onderzoek bevestigt het hoge risico op terugval na een depressieve episode. Een psychologische zelfhulpinterventie met begeleiding van de poh-ggz blijkt een welkom alternatief voor gebruikelijke zorg, waaronder antidepressiva.