Behandeling acute jichtaanval blijft maatwerk

De nieuwe NHG-Standaard Artritis adviseert om voor een van beide middelen te kiezen en het beleid primair te laten bepalen door de aanwezigheid van contra-indicaties, met name voor het gebruik van NSAID’s. Dit advies is wat betreft de effectiviteit ingegeven door een beperkt aantal onderzoeken die elkaar soms tegenspreken. Bij het tot stand komen van de standaard was er onvoldoende vergelijkend onderzoek beschikbaar naar de verschillen tussen beide middelen wat betreft bijwerkingen. Het advies van de standaard is daarom gebaseerd op theoretische aannames. Over hetzelfde onderwerp is nu een literatuuronderzoek verschenen. De uitkomsten daarvan liggen in lijn met het advies van de standaard.

 

De auteurs van het literatuuronderzoek analyseerden zes RCT’s, waarbij in totaal 817 patiënten waren betrokken. Zij selecteerden drie publicaties waarin bij de behandeling van een acute jichtaanval uitvoerig werd gekeken naar zowel de effectiviteit van corticosteroïden in vergelijking met NSAID’s als naar het bijwerkingenprofiel. De onderzoekers vergeleken de behandeling gedurende vier tot zeven dagen met prednisolon 30 of 35 mg, een eenmalige dosering van 7 mg bethamethason en een eenmalige dosering van 60 mg triamcinolon met een gebruikelijke dosis van verschillende NSAID’s. De gemiddelde follow-upduur was 15 dagen. De diagnose jicht werd in vier trials gesteld op basis van klinische bevindingen en in twee trials aan de hand van een gewrichtspunctie. Om de effectiviteit van de interventies te bepalen, registreerden de onderzoekers verschillende eindpunten. De pijnreductie was zowel op korte termijn (binnen zeven dagen) als op langere termijn gelijk voor corticosteroïden en NSAID’s. De door een arts vastgestelde reactie op de behandeling was eveneens voor beide behandelingen gelijk. Er werden evenmin verschillen gevonden voor de tijd die nodig was om de klachten geheel te laten verdwijnen en de hoeveelheid extra pijnmedicatie die werd ingenomen. Wat betreft de bijwerkingen hadden de corticosteroïdgebruikers 50% minder maagklachten (RR 0,50; 95%-BI 0,27 tot 0,92), 75% minder last van misselijkheid (RR 0,25; 95%-BI 0,11 tot 0,54) en bijna 90% minder last van braken (RR 0,11; 95%-BI 0,02 tot 0,56). Zowel de resultaten over de effectiviteit als over de bijwerkingen vertoonden een aanzienlijke spreiding tussen de verschillende onderzoeken. Om die reden werd de kwaliteit van de onderzoeken laag tot middelmatig gewaardeerd. In geen enkel onderzoek werd gekeken naar het effect van de behandeling op de kwaliteit van leven of de gevolgen voor de nierfunctie.