Gedragsstijlen en persoonlijkheidskenmerken

Doelgroep Huisartsen, praktijkassistentes, praktijkondersteuners. Inhoud De auteur heeft dit boek geschreven vanuit zijn ervaring als huisarts en opleider. Hij doorspekt zijn verhaal met voorbeelden die voor iedere huisarts direct herkenbaar zijn. Om die reden is dit een bruikbaar boek in de opleiding van huisartsen, praktijkassistentes en praktijkondersteuners. In de eerste drie hoofdstukken legt America in eenvoudige bewoordingen enkele theorieën uit over gedragsstijlen en persoonlijkheidsstoornissen, van neuropsychologie via Freud tot de roos van Leary. In de tussenliggende hoofdstukken komen al die theorieën terug om de praktijk nader toe te lichten. Met uitzondering van de neuropsychologie. Die heeft klaarblijkelijk geen praktische betekenis. Het boek eindigt met een poging een relatie te leggen tussen gedragsstijlen en psychiatrische ziektebeelden. America acht het jargon van de vakliteratuur een onneembare vesting voor debutanten. Het Trimbos-instituut, dat de gevalideerde vragenlijsten naar persoonlijkheidsstoornissen verdedigt, beschouwt hij als werken in de ivoren toren: recht in de leer, maar in de praktijk onbruikbaar. Zo’n praktische benadering, direct vanuit de praktijk van de huisarts, staat in een traditie die in Nederland in 1971 is begonnen met het boek Huisarts in de maalstroom der emoties van Van Lidt de Jeude. Het gaat daarbij om de vraag hoe de huisarts, clinicus midden in de maatschappij en zonder de bescherming van de muren van een ziekenhuis, omgaat met patiënten. De Amsterdamse huisarts Querido beschreef de wereld van zijn dagelijkse werk in 1988 als een mozaïek van culturen. En sindsdien heeft de marktwerking haar intrede gedaan. Is dan een opvatting van de huisarts die zijn gedragsstijl als een kameleon aan zijn patiënten moet aanpassen nog sufficiënt? Moet de huisarts juist in onze tijd, behalve begrip tonen voor mensen in hun eigen context, niet ook de maatschappelijke functie vervullen grenzen te stellen aan de vragen en eisen van patiënten? Dat zijn vragen die voortkomen uit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en die consequenties hebben voor ons vakgebied. Oordeel Van Lidt de Jeude en Querido wilden de basis van ons vak verbreden. America heeft die pretentie niet. Zijn boek is vooral geschikt voor het onderwijs aan degenen die in de huisartsgeneeskunde willen gaan werken. Voor wie al in het vak werkzaam is, opent dit boek geen nieuwe perspectieven. Ger van der Werf