Grensverruimend

Laat ik de grenzen maar meteen oprekken. Overschrijden, zo u wil. Deze column moet namelijk gaan over het opvallendste artikel uit mijn tijd als hoofdredacteur. ‘Over de grens’ dacht ik meteen. Maar helaas: dat is geen artikel, maar een heel themanummer. Bovendien uit mijn tijd als redacteur, niet als hoofdredacteur.

Ik doe het lekker toch: over de grens. In tijden van een coronapandemie waar we net uit zijn maar ook nog in zitten (grensgeval), de Russische invasie van Oekraïne (grensoverschrijdend) en stijgende gasprijzen (door het plafond) is dat thema namelijk zeer actueel. Ook binnen de huisartsenzorg. Zo gaat het in het themanummer ‘Over de grens’ over de medische en psychosociale problematiek gerelateerd aan reizen en migratie. Door de globalisering ‘bezoekt’ deze problematiek ook steeds vaker uw spreekkamer. Daarvoor hoeft u Nederland niet te verlaten, zoals de in het themanummer geïnterviewde collega-huisartsen die in het buitenland zijn gaan wonen en werken. Het gaat erom nieuwsgierig te zijn naar de wereld en naar de mensen om ons heen. Je eigen referentiekader loslaten en interesse tonen in dat van de mens aan de overkant van je bureau. Daar zal elke (huis)arts iets mee (moeten) hebben. Het helpt mij in ieder geval goed: niet alleen bij het beantwoorden van de dagelijkse hulpvragen in de praktijk, maar ook bij mijn eigen zingeving- of levensvragen.

Grenzen verkennen, verruimen en oprekken. Dat klinkt avontuurlijk, vrij en blij. Maar wat als de grenzen bereikt zijn of zelfs getart worden? Niet alleen maatschappelijk zijn er crises. Ook in de huisartsenzorg stuiten we op grenzen of gaan we eroverheen. Denk aan ‘Help, de huisarts verzuipt!’ of nee zeggen tegen het Integraal Zorgakkoord. Bij (dreigende) grensoverschrijding is het belangrijk een rode lijn te trekken: tot hier en niet verder. Maar we moeten ook aangeven wat we wél willen en kunnen. Eerst begrenzen en dan kaders geven, zodat onze partners en patiënten nog beter weten waarvoor ze wel bij ons terecht kunnen. En dan moeten we niet zeggen dat ons bord vol is en tegelijkertijd blijven opscheppen!

Het publiceren over de politieke kanten van deze discussie past niet bij de missie van H&W; daar ligt ónze grens! Maar H&W zal wel bijdragen met wetenschappelijk onderbouwde artikelen over de inhoudelijke ontwikkelingen in de Nederlandse huisartsgeneeskunde in een veranderende wereld. Op de overgang van wetenschap naar praktijk. Niet alleen medisch-inhoudelijk, maar ook over de grenzen van het vak en de persoon. Dat wil zeggen, net zoals dat themanummer: een betrouwbaar baken om op terug te vallen en toch grensverruimend. Dat is H&W, ook voorbij de leeftijdsgrens van 65 jaar.