Nieuws

Helpt psylocibine bij hardnekkige depressie?

Gepubliceerd
10 februari 2023
Psylocibine, de werkzame stof uit ‘magic truffels’, kan mensen met een therapieresistente depressie in elk geval tijdelijk minder somber maken. Dat blijkt uit een recent onderzoek uitgevoerd in 10 Europese landen.
2 reacties

Patiënten met een therapieresistente depressie ervaren een hoge ziektelast, hebben een groter suïciderisico en worden vaker opgenomen. Pilotstudies met psylocibine toonden veelbelovende resultaten. Dit is het eerste grote gerandomiseerde onderzoek.

De trip 

De onderzoekers includeerden patiënten met onvoldoende effect op ten minste 2 verschillende antidepressiva en verdeelden hen in 3 groepen. Een groep met 25 mg psylocibine, 10 mg psylocibine en als controlegroep 1 mg psylocibine. Bij aanvang waren de groepen vergelijkbaar en hadden ze ook vergelijkbare scores op de depressievragenlijst MARDS, gemiddeld 32 punten op een schaal van 1-60. Patiënten kregen de psylocibine tijdens een eenmalige sessie. Na 1 dag en na 1 week hadden ze een gesprek met een psycholoog.

Werkt het?

Na 3 weken was bij alle groepen de MARDS-score lager. De 25-mg-groep -12,0 punten versus de 10-mg-groep -7,9, versus de 1-mg-groep -5,4. Het verschil tussen de 25-mg-groep en de controlegroep was klinisch relevant, namelijk -6,6 punten (95%-BI -10,2 tot -2,9).

Respons, gedefinieerd als ten minste een halvering van de MARDS, trad op bij 37% versus 19%, versus 18% (OR 25-mg-groep versus controlegroep 2,9; 95%-BI 1,2 tot 6,6). Na 12 weken was er aanhoudende respons bij 20% versus 5%, versus 10% (25-mg versus 1-mg OR 2,2; 95%-BI 0,9 tot 5,4).

Bijwerkingen traden op bij 84% versus 75% en 72%. De meest voorkomende bijwerkingen direct na inname van de psylocibine waren hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Ernstige bijwerkingen, zoals suïcidale gedachten en zelfbeschadiging, traden op bij 10% versus 13% versus 3%.

Nog even wachten

Behandeling met 25 mg psyclocibine lijkt dus veelbelovend, maar de auteurs pleiten terecht voor langer en groter onderzoek, inclusief vergelijking met gebruikelijke behandelingen. Mochten patiënten erom vragen: het is dus nog te vroeg om deze behandeling te kunnen voorschrijven.

Lees meer over het onderzoek Single-dose psilocybin for a treatment-resistant episode of major depression van G.M. Goodwin GM, et al.

Literatuur

  • Goodwin GM, et al. Single-dose psilocybin for a treatment-resistant episode of major depression. N Engl J Med 2022;387:1637-48. DOI: 10.1056/NEJMoa2206443.

Reacties (2)

Mariken Stegmann 3 april 2023

Wat leuk dat jullie het nieuwsbericht en originele artikel in een aiosgroep hebben besproken!

Het klassieke onderscheid in fase 1-2-3-4-studies is lang niet altijd in praktijk zo scherp als het in theorie lijkt. Maar het essentiële verschil tussen een fase 2 en fase 3 studie is dat er bij fase 2 geen controlegroep is. Doel van de studie is dan bepalen of patiënten baat bij het middel hebben en wat de bijwerkingen zijn. In een fase 3 studie is er een controlegroep die het middels niet krijgt. Bij voorkeur krijgen ze wel een placebo. En bij voorkeur is de groep deelnemers groot genoeg om effect statistisch aan te kunnen tonen. Zo kan in deze fase worden bekeken wat het effect van het middel is vergeleken met reguliere zorg/ het natuurlijk beloop.

In de studie van Goodwin was er een controlegroep aanwezig. Deze groep kreeg een dosering van 1 mg. Dit werd gezien als een niet-werkzame dosering en dus als placebo. ("psilocybin at a dose of 25 mg, 10 mg, or 1 mg (control)"). De onderzoekers hebben ook vooraf berekend hoeveel deelnemers er nodig waren om bij een klinisch relevant verschil op de vragenlijst ook statistische significantie te bereiken (dus hoe groot de groep moet zijn om met voldoende zekerheid te weten dat het in de studie gevonden verschil in de echte populatie ook zo groot of groter zal zijn). ("Using a two-sample t-test, we calculated that a sample of 216 participants (72 per group) would provide 90% power at a two-sided alpha level of 0.05 to detect a 6-point difference in the mean change from baseline to week 3 in the MADRS total score between the 25-mg group or the 10-mg group and the 1-mg group, assuming a common standard deviation of 11.0.")

Alhoewel de auteurs blijkbaar in hun artikel niet zeggen dat het gaat om een fase 2+3 studie noemen ze wel verschillende malen het woord efficacy (bijvoorbeeld in het kopje efficacy end points). Overigens concluderen de auteurs zelf aan het eind van het artikel wel dat er nog meer onderzoek nodig is voor psylocibine in praktijk voorgeschreven kan worden, oa omdat het nog vergeleken moet worden met andere gangbare behandelingen.

Verandert deze toelichting hoe jullie als groep naar dit artikel kijken? (PS excuses voor de late reactie, door drukte is het even blijven liggen)

Albert van der Veer 16 maart 2023

Beste redactie,

Met aios groep 22/7a van het UMC Utrecht hebben wij het nieuwsbericht en het originele artikel besproken. Dit leverde wat kritische vragen op waarvan we er één graag met u delen.

We zagen dat het originele artikel een fase-2 studie betreft die vooral gericht is op het bepalen van een werkzame dosis en bijwerkingen. Het is geen studie naar effectiviteit. Dit wordt niet benoemd. Wij zijn van mening dat een fase-2 studie beperkte tot geen nieuwswaarde heeft voor huisartsen, aangezien het geen consequenties zal hebben voor ons handelen als huisartsen (in opleiding).

Namens groep 22/7a van de huisartsopleiding in Utrecht.

Albert van der Veer, huisarts-docent

A.J.vanderVeer-2@umcutrecht.nl 
 

Verder lezen