Hoe complexer de aandoening, des te beter de zorg

Om deze vraag te beantwoorden hebben we de zorg voor 12.498 patiënten met complexe en niet-complexe diabetes in 2010 vergeleken in 59 LINH-praktijken. Patiënten met complexe diabetes hebben één of meerdere complicaties of er is sprake van comorbiditeit. Daarnaast beschouwen we ook patiënten met relatief veel diabetesgerelateerde of niet-diabetesgerelateerde contacten als patiënten met een complexe aandoening. We bekeken of de proces- en uitkomstindicatoren over het HbA1c-gehalte, de bloeddruk en de LDL-cholesterolwaarde beter zijn voor patiënten met complexe of niet-complexe diabetes. In de analyses hebben we eveneens de leeftijd en het geslacht van de patiënten betrokken.

Wij zien dat de kwaliteit van de zorgprocessen hoger is bij patiënten met complexe diabetes [tabel 1]. De kans dat het HbA1c-gehalte, de bloeddruk en het LDL-cholesterol wordt gemeten, is hoger voor patiënten met een complexe aandoening en dan met name voor patiënten met relatief veel diabetesgerelateerde contacten. De complexiteit van de zorg is maar in zeer beperkte mate van invloed op de zorguitkomsten en het beeld is ook veel minder duidelijk [tabel 2]. Patiënten met een complicatie en veel diabetesgerelateerde contacten behalen vaker de LDL-cholesterolstreefwaarde, maar voor de bloeddrukwaarde en het HbA1c-gehalte constateren we het omgekeerde. Patiënten zonder complicaties hebben meer kans op het behalen van de bloeddrukstreefwaarde en patiënten met weinig diabetesgerelateerde contacten hebben meer kans op het behalen van de HbA1c-streefwaarde.

De invloed van leeftijd en geslacht op het uitvoeren van een controle of het behalen van een streefwaarde is gering; de complexiteit van de aandoening heeft veel meer invloed. Leeftijd heeft op alle onderzochte indicatoren een significant effect; geslacht alleen op het behalen van de streefwaardes van het HbA1c (vrouwen vaker) en van de LDL-cholesterol (mannen vaker). Oudere patiënten hebben meer kans dat het HbA1c-gehalte, de bloeddruk en het LDL-cholesterol worden gemeten dan jongere patiënten. Bij oudere patiënten is de kans ook groter dat het HbA1c-gehalte en het LDL-cholesterol onder de streefwaarde zijn-, maar oudere patiënten hebben juist een kleinere kans dat de bloeddruk onder de streefwaarde is.

Ook in Nederland geldt voor de zorgprocessen: hoe complexer de diabetes des te beter de kwaliteit van de zorg. Deze informatie kan behulpzaam zijn bij het starten van een verbeterplan in de praktijk. Bij zorguitkomsten speelt de complexiteit van de aandoening een beperkte, niet eenduidige rol. Alleen als een praktijk een sterk afwijkende patiëntenpopulatie heeft wat betreft de complexiteit van de diabeteszorg, moeten we met deze factor rekening houden in een onderlinge vergelijking.