Palliatieve zorg voor daklozen

Om inzicht te krijgen in de zorgen, behoeften en voorkeuren van daklozen op het gebied van palliatieve zorg voerden onderzoekers van het VUmc een systematisch literatuuronderzoek uit. Zij zochten ook naar barrières en aanbevelingen voor het geven van palliatieve zorg. In totaal selecteerden zij vijftien kwalitatieve en acht kwantitatieve onderzoeken. Deze waren evenredig verdeeld over daklozen en zorgverleners. Het merendeel van de onderzoeken kwam uit de Verenigde Staten en Canada.

Veel daklozen gaven aan bang te zijn voor de dood. Ze waren vooral bang voor een nare, eenzame, anonieme dood. Ze hadden vaak geen goede ervaring met hulpverleners en weinig vertrouwen in goede zorg in de laatste levensfase. Bijna alle daklozen gaven aan dat ze een volledig reanimatie en behandelbeleid wensen.

Zorgverleners gaven aan dat hulpverlening moeilijk is, omdat daklozen palliatieve zorg niet als prioriteit zien en pas in een late fase om hulp vragen. Het plannen en nakomen van zorgafspraken verloopt vaak moeizaam. Verder staat drugsverslaving een goede behandeling in de weg, ook doordat ziekenhuizen een zerotolerancebeleid hanteren.

Vooral huisartsen in binnensteden en in de buurt van maatschappelijke opvangvoorzieningen zien geregeld dakloze patiënten in hun praktijk. Op basis van dit literatuuronderzoek adviseren de auteurs te investeren in een vertrouwensrelatie om de interactie te verbeteren. Een open niet-oordelende houding helpt, waarbij de huisarts de behoefte aan vrijheid van de dakloze respecteert. Geef pragmatische en laagdrempelige behandeladviezen. Betrek familie alleen bij de behandeling op verzoek van de dakloze.