Nieuws

Tweede maligniteit na vroege kanker

Gepubliceerd
5 februari 2014
De wet van Murphy lijkt helaas ook op te gaan voor mensen die op kinderleeftijd kanker hebben doorgemaakt. Zij houden de rest van hun leven een vergrote kans opnieuw kanker te krijgen, door late effecten van behandeling en groter individueel risico kanker te ontwikkelen.
Hoewel kanker op de kinderleeftijd betrekkelijk zeldzaam is (550 patiënten per jaar), wordt door een huidig genezingspercentage van 80% de groep overlevenden gelukkig steeds groter.
Groningse onderzoekers bekeken hoe vaak tweede tumoren voorkwamen bij overlevenden van kinderkanker en hoe zij ontdekt werden. Van 1965 tot 2005 zijn 1275 kinderen in het UMCG behandeld vanwege een maligniteit. Vierentachtig van hen (6,6%) bleken een tweede tumor ontwikkeld te hebben, van wie er 27 overleden. Vijfendertig (61%) patiënten met een tweede tumor deden mee aan een telefonische enquête. Zij hadden tezamen 45 tumoren, waaronder hersentumoren (n = 14), basaalcelcarcinomen (n = 10), melanomen (n = 4) en borstkanker (n = 2). Slechts 20% van deze tweede tumoren werd ontdekt bij reguliere follow-up op de ‘late-effectenpoli’ of andere controle in het ziekenhuis. Het grootste deel van de tweede tumoren (56%) werd gediagnosticeerd door de huisarts, omdat patiënten zich daar met symptomen gemeld hadden. Patiënten zelf waren zich er meestal (62%) niet van bewust dat zij een vergroot risico hadden op een nieuwe maligniteit.
Dit onderzoek laat zien dat het goed is alert te zijn bij patiënten met een doorgemaakte maligniteit op de kinderleeftijd. Zij hebben een groter risico op een tweede tumor die zich meestal op relatief jonge leeftijd openbaart. Via de ‘late-effectenpoli’ wordt steeds vaker gewerkt aan een individueel ‘follow-upplan’, zodat patiënten maar ook huisartsen weten waarop ze bedacht moeten zijn.
Linda Bröker

Literatuur

  • 1.Berendsen A.J. et al. Second cancers after childhood cancer – GPs beware! Scan J prim Health Care 2013;31:147-52.

Reacties (2)

D.M.R. van der… (niet gecontroleerd) 13 mei 2014

Ik denk dat het goed is te vermelden dat in het originele artikel staat, dat in 91% van de gevallen, de tweede kanker is ontstaan na radiotherapie, en meestal ook in het vroeger bestraalde gebied. Vandaar waarschijnlijk ook de hoge aantallen hersentumoren en basaalcelcarcinomen.
Ik denk dat dit essentiële informatie is, aangezien zeker lang niet ieder kind/jongere met kanker is bestraald. Het is belangrijk dat wij als huisartsen alert zijn op zaken als secundaire maligniteiten, maar dus wel met de kanttekening dat we met name alert moeten zijn na radiotherapie in het betreffende lichaamsdeel.

L.E. Br?ker (niet gecontroleerd) 22 mei 2014

Beste mevrouw van der Veeken,
Hartelijk dank voor deze waardevolle aanvulling. Een kwart van de tweede kankers ontwikkelde zich in deze relatief kleine groep patiënten desondanks buiten het bestraalde gebied. Verder onderzoek en ontwikkeling van individuele follow-up-plannen zullen in de toekomst hopelijk meer houvast bieden.
Linda Bröker

Verder lezen