H&W gebruikt cookies die strikt noodzakelijk zijn voor de werking van de website, website-analyse, Vimeo-video's en niet-gepersonaliseerde advertenties.
Wij gebruiken cookies om je de best mogelijke ervaring op onze website te bieden. Je kunt hieronder aangeven welke cookies je toestaat. We gebruiken de volgende cookies:
Een van de eerste dingen die we vragen aan een patiënt met hoofdpijn is om een hoofdpijndagboek in te vullen. We verwijzen dan naar het uitgebreide formulier op thuisarts.nl. Met de gratis migraineAPP kan dit digitaal. Deze app heeft nog meer handige informatie en tips voor patiënten met alle soorten hoofdpijn. Hoewel ontwikkeld door een farmaceutisch bedrijf, lijkt de privacy voldoende geborgd.
Dagelijks meer stappen zetten heeft positieve effecten op je gezondheid. Vooralsnog was dit vooral bekend voor het risico op sterfte. Een recente systematische review en meta-analyse laat ook het effect op andere uitkomsten zien. Al bij 5000 tot 7000 stappen per dag wordt er gezondheidswinst behaald.
De diagnostiek en behandeling van duizeligheid is complex. Ondanks dat de NHG-Standaard Duizeligheid vertigomiddelen niet adviseert, laat dit retrospectieve cohortonderzoek zien dat patiënten ze nog regelmatig voorgeschreven krijgen. Toch is er wel een daling te zien in het aantal voorschriften.
Bij het samenvatten van wetenschappelijke teksten, veralgemeniseert AI vaak de tekst. Hierdoor kan de samenvatting conclusies suggereren die niet of maar deels door het oorspronkelijke onderzoek worden ondersteund. Dit blijkt uit een recent onderzoek naar het functioneren van AI-chatbots.
Om ondanks de vergrijzing zorg te kunnen blijven leveren, zullen we efficiënter moeten werken. Een veelgehoorde potentiële oplossing is het beter gebruiken van data en digitale hulpmiddelen, en dan bij voorkeur met artificiële intelligentie (AI). Maar om van deze nieuwe technologie te kunnen profiteren zijn er uitdagingen op het gebied van educatie, samenwerking tussen het medische en technische domein en regelgeving, blijkt uit 2 onderzoeken.
In een Nederlands onderzoek lijkt bij statinegebruikers met spierklachten een matig intensief trainingsprogramma de spierfunctie te verbeteren zonder verergering van de spierpijn. Deze bevindingen kunnen mensen die statines gebruiken motiveren om te blijven of te gaan sporten.
De AstmaOptimiser is een digitale tool die met het huisartseninformatiesysteem (HIS) patiënten kan identificeren met ongecontroleerd astma en adviezen geeft voor behandeling. In een prospectief observationeel onderzoek detecteerde de tool bij meer dan de helft van de patiënten ongecontroleerd astma, en signaleerde bij een groot deel beïnvloedbare behandelopties.
Met droefheid heeft de redactie van Huisarts en Wetenschap kennisgenomen van het overlijden op 9 september 2025 van onze columnist David Bentz van den Berg, op 64-jarige leeftijd.
Ik zit in de trein en kijk naar buiten. Mijn ogen bewegen automatisch telkens een stukje mee met het landschap om daarna weer terug te springen. Toen mensen in de 19e eeuw voor het eerst de trein namen, kregen ze last van duizeligheid en desoriëntatie. De nieuwe techniek veranderde hun manier van waarnemen, en dat was wennen! Sommigen waren enthousiast over de snelheid en het gemak, terwijl anderen vreesden voor de veiligheid en de sociale en economische gevolgen.
De NHG-Standaard Angst is herzien. Het stappenplan voor de behandeling van angststoornissen is aangepast: na voorlichting en psycho-educatie bestaat de vervolgstap uit (cognitieve) gedragstherapeutische technieken of verwijzing voor cognitieve gedragstherapie. Daarna volgt, zo nodig, behandeling met antidepressiva, waarbij SSRI’s de voorkeursmiddelen zijn. Verder zijn richtlijnen voor de diagnostiek en behandeling van paniekaanvallen toegevoegd.
‘Dokter Google’ is al jaren een bekende derde gesprekspartner in de spreekkamer, maar wordt steeds vaker aangevuld door large language models (LLM’s) zoals ChatGPT. Deze modellen lijken klinisch te kunnen redeneren en worden door zowel patiënten als artsen op die manier gebruikt.1 Uit internationaal onderzoek blijkt dat artsen weinig kennis hebben van LLM’s.2 Wat moet de huisarts weten van LLM’s voordat deze nieuwe technologie als collega kan worden ingezet in de klinische praktijk?
Continuïteit van zorg is geen romantisch ideaal uit het verleden, stelt Otto Maarsingh in zijn oratie voor de leerstoel Huisartsgeneeskunde aan Amsterdam UMC. De huisarts-epidemioloog pleit voor structurele aandacht voor zowel persoonlijke als teamcontinuïteit – ondersteund door wetenschappelijk bewijs en praktische hulpmiddelen.
Overgangsklachten krijgen steeds meer aandacht in de media. In combinatie met de herziene NHG-Standaard De overgang uit 2022 die meer ruimte heeft voor hormoontherapie, lijkt dit invloed te hebben op de zorgvraag van vrouwen en het voorschrijfbeleid in huisartsenpraktijken. De afgelopen jaren was een stijgende trend zichtbaar in zowel huisartscontacten voor overgangsklachten als het aantal voorschriften voor hormoontherapie. Ondanks de versoepeling van de standaard blijft het belangrijk om in de spreekkamer de voor- en nadelen van hormoontherapie af te wegen. Het signaleren van deze ontwikkelingen kan bijdragen aan het maatschappelijke gesprek over overgangsklachten en de rol van hormoontherapie.
Inhalatiemedicatie is de belangrijkste vorm van medicamenteuze therapie bij mensen met astma of COPD. De kosten voor inhalatiemedicatie in Nederland zijn fors en bedragen jaarlijks ruim 380 miljoen euro. Niet vreemd dus dat er wordt gekeken naar kostenreductie. Toch kent preferentiebeleid grote risico’s. Dit is een betoog tegen medicatiewissels op basis van financiële redenen.
Het belang van evidencebased medicine binnen de huisartsgeneeskunde wordt algemeen onderschreven, al is de toepassing niet eenvoudig. Het zoeken naar literatuur en deze kritisch beoordelen is tijdsintensief en praktisch veelal niet haalbaar. Recent ontwikkelde AI-gestuurde platforms zouden een simpele oplossing bieden voor het verzamelen, analyseren en gebruiken van medisch bewijs. Wij betogen dat 1 van die platforms, EvidenceHunt, een goed hulpmiddel lijkt bij het zoeken, selecteren en samenvatten van de literatuur, maar dat het niet in staat is een zelfstandige kritische beoordeling te geven. Dit laatste dient derhalve een centrale plaats in de huisartsopleiding en spreekkamer te behouden.
De voortdurende ijzerstapeling bij hereditaire hemochromatose leidt tot klachten, met name chronische vermoeidheid. Hierbij zal de huisarts waarschijnlijk het eerst aan ijzergebrek denken. Gewrichtsklachten worden vaak genoemd, maar ook deze zijn niet specifiek. Bij de combinatie chronische vermoeidheid en gewrichtsklachten, vooral op jongere leeftijd, is het goed om aan ijzerstapeling als mogelijke oorzaak te denken. Zeker als men bij bloedonderzoek afwijkende transaminasen constateert. De chronische leverontsteking bij hereditaire hemochromatose kan resulteren in levercirrose en de kans op levercelcarcinoom is dan tot wel 10 keer toegenomen. Denk bij deze klachten aan ijzerstapeling, en bepaal de ijzerstatus. De behandeling van hemochromatose bestaat uit aderlatingen of erytrocytaferese.
Striae – ook wel bekend als zwangerschapsstriemen of stretch marks – komen vaak voor, vooral tijdens de zwangerschap en de puberteit. Ze ontstaan door het overrekken van de huid in combinatie met hormonale veranderingen. Meer dan de helft van alle zwangeren ontwikkelt striae, vaak tot cosmetisch ongemak van de patiënt. Hoewel het natuurlijke beloop gunstig is – de roodpaarse strepen vervagen doorgaans tot een ivoorkleurig aspect – blijft de vraag naar preventie en behandeling groot.
Pectusafwijkingen komen op alle leeftijden voor en kunnen gepaard gaan met fysieke, psychosociale en cosmetische klachten. Pectus excavatum veroorzaakt vaak fysieke klachten, terwijl pectus carinatum vooral psychosociale klachten geeft. Bij kinderen vóór de groeispurt en asymptomatische patiënten met een milde afwijking volstaat een afwachtend beleid met houdingstherapie en fysiotherapie, eventueel in combinatie met psychosociale ondersteuning. Kinderen, zodra ze in de groeispurt komen, en volwassenen met een behandelwens kan de huisarts het best verwijzen naar een kinder- of thoraxchirurg met expertise op dit gebied.
Soms vragen patiënten naar alternatieve behandelopties bij klachten voordat ze willen denken aan een operatie of verwijzing naar de tweede lijn. Hierbij kan meespelen dat zij positieve effecten zagen bij mensen uit hun omgeving. Deze huisarts vraagt zich af: is hyaluronzuur effectief bij knieartrose?
Urineweginfecties zijn de meest voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De huisarts maakt de diagnose op basis van de urinedipstick, maar het interpreteren van het resultaat is niet altijd even makkelijk. Een analyse-instrument dat de strips automatisch afleest, kan daarvoor een oplossing zijn. Maar komen de resultaten van automatisch en visueel aflezen wel overeen? En zo niet, welke methode is nauwkeuriger?
Psychische klachten staan vaak niet op zichzelf, maar hangen samen met sociale problemen en beperkingen in de manier waarop patiënten met deze problemen omgaan. Het KOP-model kan huisarts en POH-ggz helpen om deze samenhang snel en overzichtelijk in kaart te brengen en samen met de patiënt tot een handelingsperspectief te komen.
