Nortriptyline bij neuropathische pijn: niet bewezen effectief

Bij neuropathische pijn schrijven huisartsen vaak nortriptyline voor in een lage dosering. Het bewijs voor het effect hiervan is echter mager. Voor andere middelen zoals duloxetine en pregabaline bestaat meer bewijs.

Nortriptyline is een antidepressivum dat al lang bestaat, veel gebruikt wordt en bewezen effectief is. In lage doseringen schrijven huisartsen en pijnspecialisten het ook veel voor tegen neuropathische pijn. Deze herziene Cochane-review vat het bewijs samen voor het effect van nortiptyline op neuropathische pijn. Er waren 6 geschikte gecontroleerde trials (totaal 301 patiënten, mediane leeftijd 49 tot 64) beschikbaar over 6 verschillende vormen van neuropathische pijn. Er waren geen onderzoeken over trigeminus neuralgie. De trials gebruikten verschillende controlemedicijnen: placebo, gabapentine, gabapentine plus nortriptyline, morfine, morfine plus nortriptyline, chlorimipramine, of amitriptyline. De follow-up duurde 3 tot 8 weken. Bij alle onderzoeken was sprake van één of meer mogelijke oorzaken van vertekening van de resultaten (bias) en de onderzoeken waren klein. De gehanteerde uitkomsten varieerden (ten minste 50% afname van pijn, tevredenheid met pijnstilling, of sterke verbetering van pijn) en de resultaten konden niet gepoold worden. De individuele onderzoeken lieten zien dat het effect van nortriptyline gelijk was aan dat van de actieve controlemedicijnen, maar ook aan dat van placebo. Bijwerkingen werden niet consistent gemeld.

Door onvoldoende kwaliteit van de onderzoeken is er geen bewijs voor de effectiviteit, maar het is ook niet bewezen dat het niet helpt. Deze review ondersteunt het gebruik van nortriptyline bij neuropathische pijn dus niet, al zit het wel in de pen bij veel huisartsen. De auteurs geven aan dat het gebruik van andere middelen, namelijk duloxetine en pregabaline, meer voor de hand ligt, omdat de effectiviteit hiervan wel bewezen is. Een grote trial zou uitsluitsel kunnen geven over het echte effect van nortriptyline, maar omdat het zo’n oud middel is en er alternatieve middelen bestaan, komt deze er vast niet.

Derry S, et al. Nortriptyline for neuropathic pain in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2015 Jan 8;1:CD011209.