Onderzoek

We maken onderscheid tussen kwantitatief en kwalitatief onderzoek.

Kwantitatief onderzoek

Voor het rapporteren over medisch onderzoek zijn er internationale richtlijnen met het doel om de meest relevante onderdelen van opzet en resultaten op uniforme wijze weer te geven. We raden u dringend aan u deze richtlijnen te volgen en de punten kort te vermelden in de methoden en resultaten:

1. Randomised Controlled Trials (RCT): CONSORT-richtlijnen (Ned Tijdschr Geneeskd 1998;142:1089-91 en www.consort-statement.org)
2. Diagnostisch onderzoek: STARD-richtlijnen (Bossuyt, et al. NTvG 2003;147:336-40, en www.stard-statement.org)
3. Observationeel epidemiologisch onderzoek: STROBE-richtlijnen (www.strobe-statement.org)
4. Systematische reviews van de literatuur: QUORUM-richtlijnen (www.consort-statement.org/mod_product/uploads/QUOROM%20Statement%201999…)

Hanteer de volgende opbouw:

1. Inleiding: beschrijf het doel van het artikel. Geef een samenvatting van de aanleiding en de uitgangspunten bij het onderzoek, en ga daarbij zo nodig in op de relevantie van de probleemstelling. Beperk de verwijzingen tot de strikt noodzakelijke, en geef geen uitvoerig overzicht van het onderwerp. Meestal zijn enkele regels meer dan voldoende. Besluit de inleiding met een of meer expliciete vraagstellingen.
2. Methode: beschrijf de omstandigheden van het onderzoek (plaats, soort deelnemers). Beschrijf duidelijk hoe de onderzoeksgroepen werden samengesteld (in- en uitsluitingscriteria, wijze van randomiseren en blinderen). Beschrijf en verantwoord de methoden, apparatuur (naam en adres van de fabrikant tussen haakjes) en werkwijze zo gedetailleerd dat andere onderzoekers het onderzoek zouden kunnen overdoen. Geef verwijzingen voor algemeen geaccepteerde methoden; geef een korte beschrijving bij methoden die niet algemeen bekend zijn. Vermeld gebruikte medicamenten en chemicaliën, inclusief de generieke naam, de dosering en de toedieningsvorm. Vermeld de toegepaste statistische analysetechnieken en de computerprogramma's die daarvoor zijn gebruikt.
3. Resultaten: beschrijf de resultaten in een logische volgorde in tekst, tabellen en figuren. Vermeld daarbij het aantal waarnemingen, ontbrekende waarnemingen (zoals uitvallers bij een clinical trial) en eventuele andere complicaties. Beschrijf alleen de belangrijkste observaties of vat deze samen, zonder interpretaties of conclusies. Hanteer de geëigende statistische maten, zoals het 95%-betrouwbaarheidsinterval (95%-BI). Vermijd oneigenlijk gebruik van statistische termen als ‘normaal’, ‘significant’ en ‘correlatie’.
4. Beschouwing: begin de beschouwing met het beantwoorden van de vraagstelling(en) van het onderzoek, zoals die in de inleiding staat/staan. Bespreek daarna de beperkingen van het onderzoek. Behandel vervolgens de consequenties van de uitkomsten tegen de achtergrond van deze beperkingen en de uitkomsten van eerder onderzoek. Vermijd uitspraken en conclusies die niet volledig door de uitkomsten worden ondersteund. Verwijs niet naar onderzoek dat nog niet is voltooid. Formuleer nieuwe hypothesen als dat gerechtvaardigd is, en benoem ze in dat geval duidelijk als zodanig. Besluit deze paragraaf desgewenst met aanbevelingen voor de praktijk en voor verder onderzoek, maar leg uzelf daarbij beperkingen op. De obligate slotzin dat verder onderzoek nodig is schrappen wij altijd.
5. Conclusie: in 2 of 3 zinnen geeft u hier een eindboodschap voor de lezers op basis van de zelf verzamelde data waarbij rekening wordt gehouden met andere in de inleiding en beschouwing genoemd onderzoek of omstandigheden.

Kwalitatief onderzoek

Kwalitatief onderzoek wordt gebruikt om de aard en de context van verschijnselen te bestuderen. Vaak bestaat een kwalitatief onderzoek uit de uitvoering en analyse van een beperkt aantal (halfgestructureerde) interviews of inventarisatie in focusgroepen met het doel de verscheidenheid te beschrijven van ideeën, ervaringen en gedragingen in een bepaalde doelgroep.

Hanteer voor kwalitatief onderzoek de richtlijnen van het BMJ.

Hanteer de volgende opbouw:

1. Inleiding: beschrijf hier de relevantie van het onderzoek, de reden waarom u voor kwalitatief onderzoek kiest en formuleer de onderzoeksvraag. Het zal duidelijk moeten zijn dat kwalitatief onderzoek de meest geschikte methode is voor de beantwoording van deze vraag. Beschrijf ook de context waarbinnen het onderzoek plaatsvindt. Beschrijf daarnaast het onderliggend theoretisch kader.
2. Methode: beschrijf duidelijk hoe de deelnemers aan het onderzoek zijn geselecteerd en waarom u voor die selectiemethode hebt gekozen. Waar men in kwantitatief onderzoek streeft naar selectie van onderzoeksobjecten door toeval (random sampling), vindt bij kwalitatief onderzoek selectie meestal doelgericht plaats (purposive sampling). Daarbij streeft men soms naar een zo groot mogelijke verscheidenheid en soms naar een meer homogene onderzoeksgroep. De wijze van selecteren van deelnemers en de redenen daarvoor dient u duidelijk te beschrijven. Geef daarnaast aan hoeveel deelnemers voor uw onderzoek nodig zijn en of saturatie het uiteindelijke aantal mede bepaald heeft. Uit de beschrijving moet duidelijk blijken dat de gekozen methode van sampling gerechtvaardigd is door de keuze van de onderzoeksvraag.
3. Data: Beschrijf nauwkeurig hoe u de data hebt verzameld (focusgroepen, diepte-interviews, participerende observatie of andere kwalitatieve onderzoeksmethoden), hoe u de data heeft opgeslagen (controleerbaarheid) en of de data (aantekeningen, transcripten, opnames) onafhankelijk zijn in te zien door derden.
4. Analyse: Beschrijf de analyse van de data helder. Geef ook aan of het proces van dataverzameling en analyse cyclisch en betrouwbaar is verlopen, bijvoorbeeld doordat twee onderzoekers onafhankelijk van elkaar thema’s en begrippen uit de data hebben gehaald. Beschrijf of de resultaten ter beoordeling zijn voorgelegd aan de deelnemers (membercheck) en of u verschillende methodes heeft gebruikt voor het verzamelen van data (triangulatie).
5. Resultaten: beschrijf uw bevindingen helder, duidelijk en systematisch. Citaten zijn illustratief als ondersteuning van wat u rapporteert. Maak duidelijk hoe en waarom u de gepresenteerde citaten hebt geselecteerd uit de originele data en geef eventueel kenmerken van de respondent. Beschrijf ook gevonden observaties die in tegenspraak zijn met de analyse of observaties die de analyse hebben beïnvloed.
6. Beschouwing: begin met het beantwoorden van uw vraagstelling. Bespreek uw resultaten in het licht van eerder verricht wetenschappelijk onderzoek en bespreek argumenten voor en tegen de gevonden resultaten. Geef aan wat het vervolg moet zijn op uw onderzoek of wat de consequenties zijn voor de dagelijkse praktijk.
7. Conclusie: in 2 of 3 zinnen geeft u hier een eindboodschap voor de lezers op basis van de verzamelde data waarbij rekening wordt gehouden met andere in de inleiding en beschouwing genoemd onderzoek of omstandigheden.

Gerelateerde content

We plaatsen uw artikel ook op HenW.org. Op de website voorzien wij uw artikel graag van relevante links met meer informatie voor de lezers.

Denk bijvoorbeeld aan:

1. NHG-Standaard of andere relevante richtlijn
2. Een tot twee relevante literatuurverwijzingen uit uw artikel
3. Relevante links (naam en url)
4. Instructiefilm (NHG en/of YouTube en/of Vimeo)
5. Podcast
6. Instructief beeldmateriaal
7. Thuisarts.nl of andere voorlichtingsteksten