Conservatieve behandeling of operatie bij rotatorcuff-ruptuur?

De onderzoekers vergeleken arthroscopische of (mini) open chirurgie met oefentherapie (met of zonder aanvullende, niet-chirurgische behandeling zoals een corticosteroïdinjectie). Dat deden zij op basis van 5 RCT’s van goede kwaliteit, gepubliceerd voor augustus 2020. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was > 59 jaar. Primaire uitkomstmaten waren de Constant-Murley Score (CMS) na 1 en 2 jaar, en de VAS-pijnscore (alleen beschikbaar na 1 jaar). Op de CMS wordt de functionele toestand van de schouder gescoord op een schaal van 0 tot 100.

In beide groepen verbeterde de CMS-score ten opzichte van baseline. De 2 groepen verschilden daarin niet significant van elkaar. Na 1 jaar (3 onderzoeken, 257 patiënten) verschilde de CMS-score 4,4 punten (chirurgisch versus conservatief; 95%-BI -5,52 tot 14,36). Na 2 jaar (2 onderzoeken, 211 patiënten) was het verschil 0,40 punten (95%-BI -4,55 tot 5,35). 

De VAS-score na 1 jaar was beter in de chirurgische groep (2 onderzoeken met 147 patiënten; 1,4 versus 2,4; 95%-BI -1,58 tot -0,58). Beperkingen waren de heterogeniteit van de onderzoeken en het gebrek aan standaardisering van de conservatieve behandeling. Daartegenover staan een laag risico op bias en de lange follow-upduur van de onderzoeken. 

De NHG-Standaard Schouderklachten adviseert verwijzing voor chirurgische behandeling te overwegen bij een volledige cuff-ruptuur (patiënten < 65 jaar) of een partiële ruptuur (patiënten < 50 jaar met een hoog activiteitsniveau). In deze nieuwe meta-analyse lijken de behandeluitkomsten, in ieder geval voor patiënten > 60 jaar, qua schouderfunctie gelijk, met een kleine winst in pijnreductie bij chirurgie. De mogelijk beperkte winst en eventuele complicaties van een operatie moeten worden afgewogen tegen de verhoogde kans op verdere degeneratie op de langere termijn en tegen de noodzaak van alsnog chirurgisch ingrijpen op een later tijdstip bij conservatieve behandeling. Een hoog activiteitsniveau kan hierbij de doorslaggevende factor zijn.