Een paar jaar geleden ging ik op advies van mijn tandarts naar de mondhygiëniste. Maanden later kreeg ik de rekening thuis. Ik was onaangenaam verrast door de hoogte van het bedrag. Een deel van de kosten was veroorzaakt door de adviezen over ‘de tandhygiëne’. De mondhygiëniste had tijdens het schoonmaken van mijn tanden uitgelegd dat het goed is om tweemaal per dag je tanden te poetsen, niet te vaak tussendoortjes te eten en dat het eten van snoep niet goed is voor je tanden. Kennelijk waren mijn tanden in zo’n erbarmelijke staat dat ze dacht dat ik dit niet wist. Deze ongevraagde adviezen kostten me ruim vijftig euro. Belachelijk! Met tegenzin betaalde ik de rekening en besloot nooit meer naar deze mondhygiëniste te gaan. Ik vond haar toch al niet aardig.
Vorige maand moest ik aan dit voorval denken. Ik kreeg een telefoontje van een boze patiënte. Zij was bij mij op het spreekuur geweest vanwege een huidafwijking. Mijn opleider had haar twee weken eerder gezien en een crème voorgeschreven. Deze had niet gewerkt. Ik besloot een teleconsult aan te vragen bij de dermatoloog. Nadat ik had uitgelegd wat dit inhield, gaf de patiënte toestemming om haar gegevens door te sturen. In de tussentijd had ik een andere crème voorgeschreven. Na twee dagen kwam het antwoord van de dermatoloog. Deze adviseerde dezelfde crème te proberen. Na twee weken liet de patiënte weten dat de huidafwijking was verdwenen. Zij was aanvankelijk erg tevreden over de zorg. Maar nu niet meer! Ze had van de week een rekening gekregen. De kosten van het teleconsult gingen af van haar eigen risico. Zij was het daar helemaal niet mee eens. Wanneer zij had geweten dat het teleconsult van haar eigen risico af zou gaan, had ze dit nooit gewild. En het bleek achteraf dat ik toch al de goede crème had voorgeschreven, dus de dermatoloog was helemaal niet nodig geweest!
Wat een toestand. Ik besloot de situatie in de teamvergadering van het gezondheidscentrum in te brengen. Het bleek dat de meeste huisartsen het eigen risico niet ter sprake brachten, dat is toch niet de taak van een arts!? Anderen begrepen het standpunt van de patiënte wel, hoe kun je als patiënt weten wat wel of niet onder je eigen risico valt? En hoe kun je dat als arts weten? We kwamen er niet uit. De juriste van het KNMG vertelde dat over dit onderwerp nog geen jurisprudentie bestaat. Zij vond dat de huisarts wel moreel verplicht is om patiënten te informeren over kosten van aangevraagd onderzoek die onder het eigen risico vallen. Maar voor een praktisch advies moest ik contact opnemen met de LHV. De LHV stelde dat de verzekeraar een informatieplicht heeft ten aanzien van het eigen risico. De huisarts heeft deze niet. Maar het is wel goed om patiënten op het bestaan van het eigen risico te wijzen. Een negatieve bijkomstigheid kan zijn dat patiënten medicijnen of aangevraagde onderzoeken weigeren terwijl dit medisch wel geïndiceerd is. Uiteindelijk is het dus een afweging die iedere arts zelf moet maken.
Die afweging vind ik maar lastig. Mijn opleidingspraktijk zit in een achterstandswijk. Ik moet regelmatig aan patiënten uitleggen dat fysiotherapie, psychologische zorg en bepaalde medicijnen niet meer vergoed worden. Een deel van de patiënten laat de verwijzing of het recept dan maar achterwege. Zal ik nu bij het aanvragen van onderzoek, verwijzingen naar de tweede lijn en het voorschrijven van medicijnen het eigen risico iedere keer ter sprake brengen? Op het gevaar af dat patiënten nog meer zorg gaan weigeren? Of later de kosten van het aangevraagde onderzoek niet willen betalen omdat er achteraf gezien niets uitkwam? Er zullen ook allerlei vragen komen. Het verschilt per patiënt of deze zijn eigen risico al gebruikt heeft, wat de voorwaarden van zijn verzekering zijn en welk deel van de kosten voor de rekening van de patiënt komt. Op al die vragen kan ik geen antwoord geven. Uiteraard kan ik de patiënt naar zijn zorgverzekeraar doorverwijzen, maar dan zijn we wel al een paar minuten verder. En ik was net zo blij dat ik als aios uiteindelijk mijn consulttijd naar de tien minuten heb gekregen. Wat ingewikkeld. Eigenlijk heb ik helemaal geen zin om me hier mee bezig te houden. Misschien dat ik een bordje aan de deur ga hangen met de tekst: ‘Betreden op eigen risico’.
Siri Visser
Siri Visser is derdejaars aios.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
