De auteurs includeerden 21 RCT’s waarin men LDL-verlaging met statines vergeleek met gebruik van placebo of de standaardzorg. De onderzoeken hadden een minimale follow-up van 2 jaar op de eindpunten overlijden (ongeacht oorzaak), myocardinfarct(MI) en cerebrovasculair accident(CVA). De onderzoeken waren gelijk verdeeld wat betreft primaire en secundaire preventie. Uiteindelijk werd een meta-analyse uitgevoerd op 19 onderzoeken met een gemiddelde follow-upduur van 4,4 jaar.
Scores
De absolute risicoreducties (ARR) van statinegebruik bleken veel bescheidener dan de relatieve risicoreducties (RRR). De auteurs vonden een ARR van 0,8% op overlijden door elke oorzaak, 1,3% door MI en 0,4% door CVA. De gevonden RRR’s waren respectievelijk 9%, 29% en 14%. De auteurs voerden een meta-regressieanalyse uit om een lineair verband aan te tonen. De invloed van LDL-verlaging op ARR en RRR liet inconsistente resultaten zien op de verschillende eindpunten. De meta-regressie was dus inconclusief.
Een belangrijk nadeel van dit onderzoek is dat er gebruik is gemaakt van verzamelde gegevens ten opzichte van individuele patiëntgegevens.
Lineair verband niet bevestigd
Al met al wordt het bestaan van een lineair verband tussen LDL-waarde en cardiovasculair risico – zoals eerder gevonden in onderzoek van de cholesterol treatment trialist (CTT)-collaboratie – in dit onderzoek niet bevestigd. Opvallend zijn de gevonden matige absolute risicoreducties in het onderzoek: 77 personen moeten 4,4 jaar een statine gebruiken om gemiddeld 1 myocardinfarct te voorkomen.
Adviezen van huisarts
De huisarts kan deze informatie gebruiken om de patiënt goed te informeren over de voor- en nadelen van statinegebruik. Daarnaast kan deze informatie van invloed zijn op de adviezen van richtlijnen of beslissingen van beleidsmakers, zo stellen de auteurs. De discussie over de vraag of LDL-verlaging het cardiovasculair risico verder verlaagt of niet is dus nog niet beslecht.
Literatuur
- Byrne P, et al. Evaluating the association between Low-Density Lipoprotein cholesterol reduction and relative and absolute effects of statin treatment. A systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med 2022 Mar 14;e220134. DOI:10.1001/jamainternmed.2022.0134 [epub ahead of print].
Reacties (6)
Betekent “lineair verband niet bevestigd” dat dit krachtig genoeg bewijs is dat er waarschijnlijk géén lineair verband is, of is dat te stellig?
- Login om te reageren
Ai, ai. Ik kan me nog herinneren dat cardiologen en internisten het een schande vonden dat huisartsen niet massaal achter een (nauwelijks haalbaar) LDH van minder dan 1,8 aan gingen. Huisartsen vonden een LDL minder dan 2,5 al een heel gedoe, En nu dit.
Conclusie, altijd blijven nadenken welke (farmaceutische) belangen adviezen verder dienen. En goed de “numbers to treat” in de gaten houden!
- Login om te reageren
Vraag aan hooggeleerde collegae, als ik dit artikel goed lees, dan zouden we dus direct moeten stoppen met het voorschrijven van statines. Want bij twijfel niet behandelen is ons adagium. Of heb ik het niet goed begrepen?
- Login om te reageren
Beste Jan, zo zou ik het ook lezen en duiden. De opmerking is vooral gericht aan de statistici en epidemiologen, hoogleraar of niet. Jammer dat de huisdokters en de ziekenhuisdokters zo afhankelijk zijn van onderzoeken, die misschien nog te kort geleden zijn geevalueerd of nog een te korte looptijd hebben. Ik kan het begrijpen, want er staat een enorm commercieel belang op de stoepen. Mooi dat ons H&W dit publiceert!!!!
- Login om te reageren
Beste collega,
Statines geven een risico reductie op sterfte, myocard infarct en CVA. Daar bestaat weinig twijfel over. Er is wel twijfel of strenger behandelen zinvol is. Dit onderzoek kan daar geen antwoord op geven wegens tegenstrijdige uitkomsten.
- Login om te reageren
Helder Rob
- Login om te reageren
