In dit observationele onderzoek bekeek men het verband tussen (ernst van) orthostatische hypotensie en mortaliteit bij 1240 patiënten die waren verwezen naar de polikliniek Geriatrie. De gemiddelde leeftijd was 79,4 jaar (+/- 7 jaar) en 53% was vrouw. Als onderdeel van een algehele screening verrichtten de onderzoekers ook een orthostasemeting met een bloeddrukmeting 1 en 3 minuten na opstaan. Zij verkregen de informatie over het aantal overledenen uit de gemeentelijke basisadministratie.
Uitkomsten
Uit de screening bleek dat 443 patiënten (35%) orthostatische hypotensie hadden (systolische daling > 20 mmHg, of diastolische daling > 10 mmHg). Van hen had 12% alleen vroege orthostatische hypotensie, bij 23% hield de hypotensie aan of was er alleen hypotensie op 3 minuten.
Na gemiddeld 2 jaar follow-up waren 273 patiënten (22%) overleden. Alleen patiënten met een late of aanhoudende orthostatische hypotensie hadden een hoger risico op overlijden (HR 1,50; 95%-BI 1,18 tot 1,93). Dit effect hield aan na correctie voor leeftijd, geslacht, bloeddruk in liggende positie, inducerende medicatie en cardiovasculaire ziekten. Dit gold ook nog na correctie voor de ziekte van Parkinson en ‘Lewy body’-dementie, beide sterk geassocieerd met orthostatische hypotensie. Daarnaast bleek de grootte van zowel het systolische als het diastolische bloeddrukverval te zijn geassocieerd met een hoger mortaliteitsrisico.
Voorspeller
Late of aanhoudende orthostatische hypotensie bij ouderen lijkt dus een voorspeller voor mortaliteit, mogelijk door de verlengde orgaanhypoperfusie. Daarnaast lijken de duur en mate van bloeddrukdaling een indicator voor de mate van verminderde fysieke en cardiovasculaire reserves (frailty).
Conclusie
Het verband tussen orthostatische hypotensie en mortaliteit wordt benoemd in de NHG-Standaard Duizeligheid, maar op basis van kleinere cijfers en zonder onderscheid in vroege of aanhoudende hypotensie. Het gebruik van een objectieve indicator voor de mate van (fysieke) frailty is nieuw. Te nieuw voor praktische toepassing in de praktijk, omdat de correlatie met gevalideerde frailty indices helaas nog ontbreekt.
Lees meer over het onderzoek Orthostatic hypotension and mortality risk in geriatric outpatients: the impact of duration and magnitude of the blood pressure drop van J.H.I. Wiersinga JHI, et al.
Literatuur
- Wiersinga JHI, et al. Orthostatic hypotension and mortality risk in geriatric outpatients: the impact of duration and magnitude of the blood pressure drop. J Hypertens 2022;40:1107-14.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
