Als kersvers junior redactielid van H&W combineer ik de huisartsopleiding met mijn promotieonderzoek en mag ik ook meewerken aan dit mooie blad. Tijdens de opleiding en bij het doen van onderzoek leren we veel over risico: risk ratio, risk of bias, risicofactoren en risicopatiënten met risicoprofielen. Daar houden we ons het grootste deel van de dag (onbewust) mee bezig.
‘Wat is het risico dat deze huidafwijking maligne is?’, ‘Wat is het risico dat deze patiënt een hartinfarct zal krijgen?’, ‘Neem ik nu onnodig risico?’, ‘Is er een risico dat ik een fout maak?’
Pink puffer en blue bloater
Tijdens de geneeskundeopleiding leren wij voornamelijk over hoe we ‘typische’ patiënten kunnen herkennen. We leren over alarmsymptomen en risicofactoren. We gaan op zoek naar de ‘typische’ pijn-op-de-borst-patiënt, de ‘pink puffer’ en ‘the blue bloater’. Pas als we bijna met de opleiding klaar zijn, zien we in de praktijk dat de typische patiënten uit de boeken eigenlijk niet bestaan. Onze patiënten zijn er in alle vormen en maten en het herkennen van risicofactoren is een moeilijke taak.
Hoogrisicopatiënt herkennen
In deze H&W besteden collega’s uit Leiden aandacht aan kwetsbare hoogrisicogroepen. Deze onderscheiden zich van andere patiënten doordat zij geen gezondheidswinst boeken door screening. Dat brengt met zich mee dat de huisarts deze patiënten moet herkennen en dat zij mogelijk een andere aanpak vereisen. De collega’s uit Leiden tonen in ieder geval aan dat een hoog opkomstpercentage voor screening ook bij deze groep mogelijk is.
Naast het herkennen van de hoogrisicopatiënt is het ook zaak om aandoeningen die erg op elkaar kunnen lijken van elkaar te onderscheiden. Als we net de schoolbanken uitkomen, is het erg verleidelijk om te denken dat pijn op de borst altijd van het hart komt, maar in de spreekkamer van de huisarts zien we vaker andere, en onschuldiger oorzaken. Als we een verkeerde inschatting maken en iets gemist hebben, worden we daarna defensiever en schatten we het risico ineens veel hoger in.
Vermijdbare schade is iets waar we altijd alert op moeten zijn. Er komt steeds meer aandacht voor de patiëntveiligheid en ook in dit nummer proberen wij hier met een wetenschappelijke blik naar te kijken. Door eerder uitgevoerd onderzoek systematisch op een rijtje te zetten heeft het LINNEAUS-PC netwerk een onderzoeksagenda opgesteld om de patiëntveiligheid te verbeteren.
Het mag als een positief teken gezien worden dat ons vakgebied, wat dat betreft, op een dynamische manier in ontwikkeling blijft. Ondertussen blijven onze patiëntenpopulatie, onze praktijkvoering en onze maatschappij ook aan verandering onderhevig. Waarschijnlijk zullen wij als huisartsen onszelf altijd nieuwe vragen moeten stellen om alert te blijven. Inschatting van risico en ontwikkeling van kennis blijven te allen tijde belangrijk. Nieuwe antwoorden zullen ook weer leiden tot nieuwe vragen. De huisarts blijft wat dit betreft gewoon een twijfelend mens.
Nadine Rasenberg
Reacties
Er zijn nog geen reacties
