Vraagstelling
Is de 3IQ-test geschikt voor het onderscheiden van urge- en stressincontinentie bij vrouwen?
Betekenis voor huisarts en patiënt
Van de vrouwen boven de 40 jaar heeft bijna 35% klachten van urine-incontinentie. In de NHG-Standaard Incontinentie voor urine staan de richtlijnen voor de behandeling beschreven, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen urge- en stressincontinentie. Gezien het verschil in behandeling is het van belang bij incontinentie aan de hand van de anamnese de juiste diagnose te stellen. De 3IQ(3 Incontinence Questions)-test, een korte vragenlijst, is hierbij een bruikbaar middel. De test kan voor de huisarts een aanvulling betekenen op de diagnostische middelen die de huisarts heeft bij vrouwen met incontinentieklachten.
Korte beschrijving
Onderzoeksopzet De onderzoekers ontwikkelden aan de hand van eerdere onderzoeken en klinische expertise de 3IQ-test: een korte vragenlijst voor het onderscheiden van urge- en stressincontinentie (kader).1 Ook beoordeelden zij de reproduceerbaarheid en de validiteit van deze test.
De 3IQ-test
- Heeft u de afgelopen 3 maanden urineverlies gehad (al is het een kleine hoeveelheid)??line-break?> Ja (verder naar vraag 2 en 3) of nee (de vragenlijst is afgerond).
-
Heeft u de afgelopen 3 maanden urineverlies gehad: (alle vragen nagaan)
- bij het uitoefenen van fysieke activiteit, zoals hoesten, niezen, tillen, of lichamelijke inspanning?
- bij aandrang of het gevoel de blaas te moeten ledigen, u haalde het toilet echter niet op tijd?
- zonder fysieke activiteit en zonder het gevoel van aandrang?
-
Wanneer trad de afgelopen 3 maanden urineverlies het vaakst op: (één antwoord)
- bij het uitoefenen van fysieke activiteit, zoals hoesten, niezen, tillen, of lichamelijke inspanning?
- bij aandrang of het gevoel de blaas te moeten ledigen, u haalde het toilet echter niet op tijd?
- zonder fysieke activiteit en zonder het gevoel van aandrang?
- ongeveer even vaak bij fysieke activiteit als bij het gevoel van aandrang?
Het type urine-incontinentie wordt gebaseerd op het antwoord op vraag 3:
- het vaakst bij fysieke activiteit ? (voornamelijk) stress
- het vaakst bij aandrang ? (voornamelijk) urge
- zonder fysieke activiteit en zonder aandrang ? (voornamelijk) andere oorzaak
- ongeveer even vaak bij fysieke activiteit als bij aandrang ? gemengd stress en urge
Patiëntenpopulatie Er werden 301 vrouwen geïncludeerd met onbehandelde urine-incontinentie. Zij hadden minimaal 3 episodes van urineverlies per week gedurende ten minste 3 maanden. De ernst van de klachten varieerde: 5% mild, 59% matig, 25% ernstig, 11% zeer ernstig. De gemiddelde klachtenduur was 7,0 jaar (SD 7,2 jaar). Zij waren 40 jaar of ouder, met een gemiddelde leeftijd van 56,4 jaar (SD 11,4). Van de vrouwen was 32,7% postmenopausaal. De etnische oorsprong was gemengd (69% blank). Om de reproduceerbaarheid te kunnen testen, werd de vrouwen gevraagd de 3IQ-test tweemaal in te vullen met een interval van 7 tot 10 dagen. Daarna ondergingen alle vrouwen een uitgebreide aanvullende evaluatie, die beschouwd werd als ‘gouden standaard’. De incontinentie (‘urge’ of ‘stress’) werd door twee urologen en gynaecologen geclassificeerd; blind voor elkaar en blind voor de resultaten van de 3IQ-test. Uitkomstmaat De onderzoekers berekenden de kappa voor de reproduceerbaarheid van de 3IQ-test en de sensitiviteit en de specificiteit om de testeigenschappen van de 3IQ-test te bepalen. Resultaten Honderdtweeëndertig vrouwen bleken na aanvullend onderzoek stress-incontinentie te hebben, 119 urge-incontinentie, 42 een gemengde vorm en 8 andere vormen van urine-incontinentie. Voor urge-incontinentie was de kappa van de 3IQ-test 0,69 (95%-BI 0,61-0,77) en voor stressincontinentie was de kappa 0,65 (95%-BI 0,56-0,74). Kappa 0,40-0,75 betekent redelijk tot goed. De 3IQ-test had een sensitiviteit van 0,75 (95%-BI 0,68-0,81) en een specificiteit van 0,77 (95%-BI 0,69-0,84) voor ‘urge’-incontinentie. Voor stressincontinentie was de sensitiviteit 0,86 (95%-BI 0,79-0,90) en de specificiteit 0,60 (95%-BI 0,51-0,68). Conclusie van de onderzoekers Met de 3IQ-test is eenvoudig, snel, niet-invasief, goed reproduceerbaar en valide voor het onderscheiden van urge- en stressincontinentie. Als de huisarts bij urineonderzoek geen afwijkingen kan vinden, kan zij de behandeling van urge-, stress- en gemengde incontinentie bij vrouwen baseren op de uitslag van de 3IQ-test. Bewijskracht Diagnostisch onderzoek (1b)2 Aly van der Meer en Arie Knuistingh Neven
Literatuur
- 1.↲Brown JS, Bradley CS, Subak LL, Richter HE, Kraus SR, Brubaker L, et al. Diagnostic Aspects of Incontinence Study (DAISy) Research Group. The sensitivity and specificity of a simple test to distinguish between urge and stress urinary incontinence. Ann Intern Med 2006;144:715-23.
- 2.↲www.infopoems.com/level.html.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
