Overlap van astma en COPD

Voor een goede behandeling is het belangrijk om te weten of patiënten een combinatie van astma en COPD hebben. Volgens de richtlijnen worden patiënten met een combinatie van astma en COPD medicamenteus behandeld conform de NHG-Standaard Astma (inhalatiesteroïden als hoeksteen) en niet-medicamenteus (bijvoorbeeld met counseling over dieet en bewegen) conform de NHG-Standaard COPD.

In de UK optimum Patient Care Database is de prevalentie van ACOS onderzocht. De onderzoekers analyseerden alle 40-plussers met de diagnose astma, COPD of beide in hun dossier. Zij definieerden ACOS als: een rookhistorie en FEV1/FVC ratio < 0,7 en een toename van de FEV1 van meer dan 12%, en meer dan 200 ml na bronchodilatatie. Van de 2165 patiënten (1015 met alleen COPD, 395 met astma en COPD, en 755 met alleen astma) had 20% ACOS (95%-BI 18 tot 23). Patiënten met ACOS waren gemiddeld 70 jaar, 60% was man en 27% rookte nog. Comorbiditeit kwam vaker voor bij ACOS. Van patiënten met ACOS had 66% overgewicht, 53% diabetes, 36% cardiovasculaire ziekte en 23% eczeem. 

Een beperking is dat de diagnose ACOS in dit onderzoek niet helemaal werd gesteld conform de NHG-Standaarden. Volgens onze standaarden is voor COPD een FEV1/FVC onder de ‘lower limit of normal’ nodig, voor astma is de anamnese leidend en spirometrische reversibiliteit ondersteunend. Ondanks deze geringe vertekening laat dit onderzoek zien dat ACOS in de huisartsenpraktijk vooral bij ouderen vaak voorkomt en geeft de 20% houvast om na te gaan of deze groep voldoende in beeld is in de praktijk.