Een geperforeerd ulcus pepticum (PPU) is een levensbedreigende complicatie, waarbij gas en vloeistof in de buikholte lekken. Hoewel de incidentie laag is (circa 6 per 100.000 personen per jaar), bedraagt het sterftecijfer 25 tot 30%. De belangrijkste doodsoorzaak is sepsis. Therapie is dan ook gericht op het voorkomen hiervan en kent twee hoekstenen: zo snel mogelijk intraveneus toedienen van breedspectrumantibiotica en chirurgie.
Buck, et al. onderzochten het effect op overleving, van de tijdsduur tot chirurgische behandeling. Zij analyseerden de gegevens van 2668 Deense patiënten die een operatie ondergingen na een geperforeerd ulcus pepticum. Ze keken hierbij naar de overleving 30 dagen na de ingreep. Binnen 30 dagen na chirurgie stierven 708 (26,5%) patiënten. Elk uur uitstel van de operatie ging (na correctie voor reeds bekende prognostische variabelen) gepaard met een afname van 2,4% van de overlevingskans in vergelijk met het voorgaande uur (RR 1,024, 95%-BI 1,011-1,037). Opvallend was het hoge percentage chirurgische vertraging: de mediane vertraging tot operatie was 5 uur. Slechts 2,7% van alle patiënten werd binnen een uur na verwijzing geopereerd. Zelfs na 12 uur was nog steeds meer dan een kwart van de patiënten niet geopereerd, met groot effect op de overleving: bij patiënten die binnen 1 uur werden geopereerd, was die 95,7%. Na 3 uur was de overleving 81,1% en na 7 uur 50%. Bij een vertraging van meer dan 24 uur daalde de 30-dagenoverleving naar 20%.
PPU heeft, na het geruptureerd aneurysma van de buikaorta, de hoogste postoperatieve sterfte van alle acute chirurgische aandoeningen. Beperking van de wachttijd voor chirurgisch ingrijpen bij een patiënt met PPU is dus van groot belang. Als elk uur telt, heeft ook de huisarts een belangrijke rol: wanneer een geperforeerd ulcus pepticum bij een acute buik in de dd staat is het zaak zo snel mogelijk te verwijzen.
Amanda van de Ketterij en Marloeska Hoogerhuis
Literatuur
- 1.Buck DL, et al. Surgical delay is a critical determinant of survival in perforated peptic ulcer. Brit J Surg 2013;100:1045–9.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
