Jaargang
56
Alle nummers
Archief tijdschrift
Nieuws
‘We moeten sámen goede spoedzorg verlenen’
Om beter te kunnen functioneren in spoedeisende situaties zijn de STARtclass (voor aiossen) en de STARclass (voor opleiders) in het leven geroepen. Aan de wieg hiervan stond Frans Rutten, voorzitter Inhoudscommissie en cursusleider Spoedzorg bij de SBOH. Hij is ‘man van het eerste uur’ als het…
ABCDE
Enige maanden terug reisde ik met het vliegtuig naar Ecuador. Het eerste deel van de vlucht had ik drie films weggekeken en de algehele malaise horend bij een lange reis begon op te komen. In Atlanta stapten we over op een kleiner vliegtuig. Ik hoopte de komende uren nog wat slaap te pakken. Na…
Spoed, een breed begrip
Reist u dit jaar af naar het gemoedelijke zuiden voor het jaarlijkse huisartsenuitje? Het onderwerp van het NHG-congres – HELP, een spoedgeval – lijkt in contradictie met de Bourgondische mentaliteit aldaar. Mocht u niet gaan, dan is er altijd nog dit themanummer van H&W, waarin het brede begrip…
Help! Is er een dokter aan boord?
Het zal u maar gebeuren, tijdens de vlucht wordt er omgeroepen: ‘Is er een dokter aan boord?’ Toch komt zo’n noodsituatie wereldwijd relatief vaak voor: tijdens 1 op de 604 vluchten is medische hulp noodzakelijk. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat in bijna de helft van de gevallen een arts als…
Spoedeisende tafelgasten
Ook mensen met een voedselallergie willen wel eens buiten de deur eten. Maar aan welke risico’s stellen zij zich bloot? In Engeland is dit onderzocht, met verrassende resultaten. Voedsel is de meest voorkomende oorzaak van anafylactische reacties buiten het ziekenhuis. In het Verenigd…
Ernstige infecties bij kinderen
Het herkennen van een ernstige infectie bij een kind met koorts blijft een uitdaging, vooral vanwege de lage incidentie en de aspecifieke symptomen. Meestal krijgen deze infecties diagnoses als sepsis, meningitis, pneumonie, osteomyelitis, cellulitis en pyelonefritis. De afgelopen decennia…
Corticosteroïdinjectie bij epicondylitis medialis
Vraagstelling Een 43-jarige patiënt met epicondylitis medialis kwam op het spreekuur. Hij wilde graag een injectie in de elleboog. Epicondylitis medialis, ook wel bekend als golfelleboog, is een aandoening van de origo van de vinger- en polsflexoren. In de NHG-Standaard Epicondylitis raadt men…
Vertraging slecht voor overleving PPU
Een geperforeerd ulcus pepticum (PPU) is een levensbedreigende complicatie, waarbij gas en vloeistof in de buikholte lekken. Hoewel de incidentie laag is (circa 6 per 100.000 personen per jaar), bedraagt het sterftecijfer 25 tot 30%. De belangrijkste doodsoorzaak is sepsis. Therapie is dan ook…
Onverklaarde klachten: nog veel hiaten in kennis
‘Zucht-patiënten’ worden ze wel genoemd: patiënten die het spreekuur bezoeken met Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK). Hieruit blijkt dat SOLK niet erg populair is onder huisartsen. De afwezigheid van een diagnose leidt tot onzekerheid bij de patiënt en frustratie bij…
Echografie niet nuttig bij schouderinjecties
Context Traditiegetrouw worden corticosteroïdinjecties in de schouder gegeven op geleide van anatomische oriëntatiepunten. Er is enig bewijs dat het gebruik van echografie de accuraatheid van de injectie verbetert, maar het is nog onduidelijk of dit ook geldt voor uitkomstmaten op patiëntniveau…
Huisartsenpraktijk 24/7 levert Amerikaanse gezondheidszorg besparing op
Naar schatting bespaart de staat Pennsylvania (VS) 135.53 miljoen dollar op de kosten van de gezondheidszorg door het instellen van Convenient Care Clinics. Huisartsen bieden er laagdrempelige gezondheidszorg buiten kantoortijden voor iedereen met recent ontstane, niet-urgente klachten. De…
ICPC-codering op de huisartsenpost
Informatie-uitwisseling tussen huisartsen uit de dagzorg en huisartsenposten (HAP’s) is belangrijk om goede en efficiënte zorg te kunnen bieden. Hiervoor is het essentieel dat huisartsen de gegevens van patiënten op volledige, gestructureerde en uniforme wijze registreren. Het belang van…
Heert Dokterprijs 2013
Huisarts en Wetenschap publiceert heel wat interessante onderzoeksartikelen gedurende een jaargang. Dan gaat het niet alleen om origineel, Nederlands onderzoek, maar ook om vertaalde onderzoeksartikelen. De jury van de Heert Dokterprijs nomineert elk jaar de vijf beste artikelen en kiest daar een…
Bruikbaar handboek zonder wetenschappelijke basis
Doelgroep Deze uitgave is geschikt voor huisartsen en huisartsen-in-opleiding, maar is geschreven voor iedere medische professional die te maken krijgt met acute geneeskunde. Inhoud Sinds eind vorige eeuw, toen in de Verenigde Staten de ABCDE-benadering en systematische behandeling van de…
Het kerkhof van de geneeskunst
Het is bij ons thuis elke maand een gevecht bij de deurmat wie van het gezin het eerst de H&W te pakken heeft. Gretig wordt het tijdschrift ontdaan van zijn plastic verpakking, ondersteboven gehouden en geschud: welke standaard zal er deze keer uitrollen? Niemand zal betwisten dat de NHG…
Wetenschap
Het niet-pluisgevoel bij ernstige infecties van kinderen
Ongeveer één op de tweehonderd kinderen die bij de huisarts komen, heeft een ernstige infectie. Ernstige infecties bij kinderen zijn gemakkelijk te missen, het intuïtieve gevoel dat er ‘iets niet pluis is’ lijkt hier diagnostische waarde te hebben. Men…
Richtlijn hersenletsel onbruikbaar voor huisarts
Huisartsen krijgen vaak te maken met patiënten die hun hoofd bezeerd hebben. Er bestaat geen specifieke huisartsenrichtlijn voor de beoordeling en behandeling van deze patiënten. In de toegenomen protocollering van de huisartsenspoedzorg kan er behoefte ontstaan om samen met ‘ketenpartners’…
Telefonische triage: laat diagnostische denktrant los
Tijdens de telefonische triage bepaalt de triagist of en hoe snel ze een patiënt moet zien op de huisartsenpost, waar landelijk meer dan vier miljoen hulpvragen per jaar binnenkomen. Ondanks erkenning voor dit riskante beslismoment, schort het aan bezinning op en borging van de…
Sneltests bij luchtweginfecties: ook bij acute keelpijn?
De ideale sneltest voor arts en patiënt is de zwangerschapstest. De testuitslag heeft slechts twee opties en is zeer betrouwbaar, zowel in de praktijk als thuis. Met de meeste andere aandoeningen in de huisartsenpraktijk zijn er meer dan twee opties, na elke anamnesevraag en na elke diagnostische…
Zelfmelders op de huisartsenpost
Zelfverwijzers op afdelingen Spoedeisende Hulp (SEH) in ziekenhuizen leggen beslag op kostbare specialistische zorg. Naar schatting 80% van deze zelfverwijzers kan door de huisarts behandeld worden. Zelfverwijzers worden steeds vaker opgevangen op een huisartsenpost (HAP) nabij de SEH…
Praktijk
Verwardheid: een delier?
Een delier is een reversibel beeld tenzij de patiënt gaat sterven (prognose < 48 uur). Dan is het vaker irreversibel of refractair door toenemend orgaanfalen. Het herkennen van een delier en het beoordelen van de oorzaken zijn essentiële vaardigheden van een huisarts. In spoedeisende…
HELLP, een potentieel levensbedreigende aandoening
HELLP is een ernstige variant van pre-eclampsie, waarbij sprake is van hemolyse, transaminasenstijging en trombocytopenie (Hemolysis, Elevated Liver enzymes, Low Platelets). Bovenbuikpijn, misselijkheid en braken komen het vaakst voor bij het HELLP-syndroom en hebben de beste voorspellende…
Kennistoets: vragen
Op de spoedlijn belt de moeder van Bas, 2 jaar. Ze heeft Bas op de grond gevonden. Eerst leek hij helemaal verstard, maar nu ziet ze hem schokken. Vanmorgen was hij wat hangerig en hij had verhoging (38,2°C). De huisarts denkt aan een koortsstuip. Zij zegt dat ze direct komt en geeft nog het…
Radioactieve opvoeding
Door ongelukken met radioactieve straling kunnen mensen later kanker krijgen. Dat komt doordat straling het DNA beschadigt en kanker is een ziekte van het DNA, van je aanleg dus. Hoe meer blootstelling aan straling, hoe meer kans op kanker. Straling verziekt je aanleg. De oorzaak van…
Lichtflitsen
Mevrouw Van Deen, 63 jaar, komt verontrust op de HAP omdat ze de avond ervoor lichtflitsen zag. De lichtflitsen kwamen om de paar minuten en waren na een uurtje weer over, maar ze vertrouwt het niet. Is het niets ernstigs? Een bekend verhaal voor iedere huisarts en de vraag is inderdaad of het…
Intention-to-treatanalyse
Voor u zit een patiënt met hoge bloeddruk. U wilt graag weten of leefstijlinterventie via internet de bloeddruk van uw patiënt kan verlagen. U heeft een gerandomiseerde trial gevonden, maar die presenteert twee uitkomsten: het effect volgens het intention-to-treatprincipe en het effect volgens…
Acute allergische reactie
Anafylaxie is een hevige, algemene reactie waarbij het lichaam in korte tijd – vaak binnen enkele minuten tot een uur – allergisch reageert op een voedingsmiddel, medicijn of insectensteek. Na bezoek aan de SEH of de Huisartsenpost komt de patiënt op het spreekuur van de huisarts met het…
Blow-out coecum na chronisch bisacodylgebruik
Een 58-jarige vrouw werd door de huisarts naar de afdeling chirurgie verwezen op verdenking van een ileus. De voorgeschiedenis van de patiënt vermeldde een jaarlijkse controle bij de nefroloog vanwege uitgebreide nefrocalcinosis, urolithiasis en vaatwandcalcificaties aorta-iliacaal. De…
Een patiënt met een bijt- of prikaccident
Prikaccidenten kunnen zich voordoen tijdens een medische ingreep of tijdens het verrichten van eerste hulp, maar het kan ook gaan om een bijtwond. De belangrijkste virussen die bij prikaccidenten worden overgebracht, zijn HBV (25% bij een seropositieve bron), HCV (2%) en HIV (0,2%). …
Geen hekel aan patiënten
Dokteren is leuker als je een beetje van je patiënten houdt. Dat is lastig als ze foute dingen doen. Wat zou u doen als de incestpleger intens verdrietig voor u zit, zijn verhaal vertelt, half stikkend in zijn schuldgevoel? Wat zegt u als iemand zijn vrouw mept? Wat te doen met de coca…
Kennistoets: antwoorden
1. Juist / 2. Onjuist Bij vermoeden van een koortsconvulsie wijst de huisarts tijdens het telefonisch contact op het vrijhouden van de ademweg. Laat het kind in buik- of zijligging liggen. Een directe visite is daarna aangewezen. Als de convulsie bij aankomst nog niet voorbij is, wordt ter…