Het verband tussen benzodiazepinegebruik en dementie wordt regelmatig gesuggereerd, maar overtuigend onderzoek dat dit verband bevestigt of juist ontkracht, ontbreekt. Hiervoor is langlopend onderzoek noodzakelijk en dat is nu net het probleem.
Franse onderzoekers trachtten op basis van een groot lopend onderzoek (PAQUID) hierin duidelijkheid te verschaffen. Zij voerden met dit PAQUID-bestand een cohortonderzoek en een patiënt-controleonderzoek uit. In het cohortonderzoek (gestart in 1987-1989) werden tussen 1063 personen van 65 jaar en ouder ingesloten. Deze personen hadden in de 3 voorafgaande jaren geen benzodiazepines geslikt en er waren geen dementieverschijnselen in de voorafgaande 5 jaar. Vervolgens legden de onderzoekers om de 2-3 jaar het eventuele gebruik van benzodiazepines en mogelijke dementieverschijnselen vast met huisbezoeken. De observatieperiode was gemiddeld 15 jaar. Bij 253 personen kon de diagnose dementie worden gesteld. Van de 95 personen die bij de start van het onderzoek begonnen met het slikken van benzodiazepines, kregen er 30 dementie. Van de groep die geen benzo’s gebruikten (n = 968) kregen er 223 dementie. Het risico (gecorrigeerd voor mogelijke confounders) op dementie was bij benzo-gebruikers dus groter dan bij de niet-gebruikers (HR 1,60; 95%-BI 1,08-2,38). Ook na correctie voor depressieve verschijnselen bleef dit risico vrijwel gelijk (HR 1,62; 95%-BI 1,08-2,43).
In het patiënt-controleonderzoek sloten de onderzoekers uit het totale PAQUID-cohort 467 patiënten met dementie in en 1810 controlepatiënten. De odds ratio was bij gebruikers die ooit benzo’s geslikt hadden (n = 52) 1,55 (95%-BI 1,24-1,95). Bij recente gebruikers (n = 17) was de OR 1,48 (95%-BI 0,83-2,63, niet significant), bij vroegere gebruikers (n = 216) was de OR 1,56 (95%-BI: 1,23-1,98).
Uit deze observationele onderzoeken kunnen natuurlijk geen causale conclusies worden getrokken. Wel kan uit dit langlopende onderzoek worden geconcludeerd dat het risico op dementie bij gebruikers van benzodiazepines 1,5 keer hoger is. Dit lijkt niet indrukwekkend, maar gezien het grote gebruik van benzodiazepines is het getalsmatig wel degelijk een relevante constatering. Vermindering van het benzodiazepinegebruik zou immers op de lange termijn een daling van de prevalentie van dementie kunnen betekenen.
Arie Knuistingh Neven
Literatuur
- 1.Billioti de Gage S, et al. Benzodiazepine use and risk of dementia: prospective population based study. BMJ 2012;345:e6231.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
