Kernwaarden huisartsenzorg volgens Europese huisartsen in opleiding

De werkgroep Europese samenwerking (WES) is namens de Landelijke Organisatie van Aspirant Huisartsen (LOVAH) betrokken bij de organisatie van internationale activiteiten voor huisartsen-in-opleiding.1 Een van die activiteiten is een jaarlijkse uitwisseling waarbij buitenlandse huisartsen-in-opleiding het LOVAH-congres bezoeken en een dag met een Nederlandse huisarts-in-opleiding meelopen.

Naar aanleiding van de eigen herijking van de Nederlandse kernwaarden in 2019 waren wij benieuwd naar de ideeën van deze buitenlandse huisartsen-in-opleiding over de kernwaarden van de huisartsgeneeskunde.23 Inzicht in de ideeën over deze kernwaarden zou duiding kunnen geven aan onderlinge overeenkomsten en verschillen.

Vier kernwaarden

In januari 2020 werden 22 buitenlandse huisartsen-in-opleiding uit 12 verschillende landen uitgenodigd om deel te nemen aan een uitwisseling met 22 Nederlandse huisartsen-in-opleiding en het jaarlijkse LOVAH-congres (LOVAH-exchange 2020) te bezoeken. Voorafgaand aan de uitwisseling vroegen wij de deelnemende artsen om in hun eigen woorden vier kernwaarden van de huisartsgeneeskunde te benoemen. De deelnemers vulden de open vragen onafhankelijk van elkaar in. Wij vergeleken de antwoorden met de Nederlandse kernwaarden.

Van de 22 buitenlandse huisartsen-in-opleiding vulden er 15 (uit 10 verschillende landen) de vragenlijst in. De resultaten zijn vermeld in de [tabel].

Veel overeenkomsten

Ondanks de verschillende bewoordingen die de buitenlandse huisartsen-in-opleiding gebruikten, bleken zij vaak dezelfde thema’s te benoemen: gezamenlijk, medisch-generalistisch, persoonsgericht en continu (zoals vastgesteld in Nederland in 2019). Andere thema’s die werden genoemd, waren preventie van ziekte, coördinatie van zorg en gelijkwaardige, toegankelijke of laagdrempelige zorg. Ook werden holistische zorg en kwaliteit van geleverde zorg genoemd. Hoewel preventieve zorg en coördinatie van zorg niet worden genoemd in de Nederlandse herijkte kernwaarden vallen deze wel onder de kerntaken van de Nederlandse huisarts.23 Deze vijf kerntaken (medisch-generalistische zorg, spoedeisende huisartsenzorg, terminaal-palliatieve zorg, preventieve zorg en zorgcoördinatie) werden eveneens in 2019 vastgesteld en geven aan welk soort zorg Nederlandse huisartsen aan patiënten zullen leveren.3 De thema’s gelijkwaardige, laagdrempelige en toegankelijke zorg staan minder expliciet beschreven in de Nederlandse kernwaarden of kerntaken. Ook is er in de Nederlandse kernwaarden geen nadruk op holistische zorg of op de kwaliteit van de geleverde zorg.

We kunnen op basis van de antwoorden concluderen dat er veel overeenkomsten lijken te zijn in de ideeën over de kernwaarden van de huisartsenzorg onder deze groep buitenlandse huisartsen-in-opleiding en de Nederlandse kernwaarden.

Het werkt motiverend om overeenkomsten bij elkaar te herkennen. Daarnaast laten de verschillen ons reflecteren op onze eigen huisartsenzorg en die reflectie leidt tot nieuwe inzichten en inspiratie voor verbetering.

Uiteraard betreft dit slechts een kleine steekproef onder buitenlandse huisartsen-in-opleiding, die ook nog eens internationaal zijn geïnteresseerd. De resultaten zijn hierdoor mogelijk niet representatief voor andere huisartsen-in-opleiding in de Europese regio.

Met het organiseren van deze uitwisselingen hopen we dat het wederzijdse begrip uiteindelijk leidt tot betere internationale samenwerking en een verbetering van de eerstelijnszorg wereldwijd.

* Vetgedrukt staan de kernwaarden die volgens de auteurs overeenkomen met de Nederlandse kernwaarden. Veel van de overige benoemde kernwaarden lijken de Nederlandse waarden wel te raken.