2003, nummer 9

Jaargang

Nieuws

Verplichte preventie
In Wit-Rusland zijn huisartsen wettelijk verplicht allerlei ziekten bij alle spreekuurbezoekers op te sporen, variërend van inspectie van de lichaamshuid op maligniteiten tot een uitgebreide keuring van kinderen voor toelating tot de lessen. Huisartsen moeten niet alleen alles vastleggen, ze…
Opnieuw stijging soa
Het aantal soa steeg in 2002 opnieuw. Door 39 GGD's en twee soa-poliklinieken in het land werden 23.535 soa- en hiv-consulten gerapporteerd (+16%). Het aantal gevallen van gonorroe en chlamydia steeg met respectievelijk 22% en 17%. Syfilis nam toe met 78%. In navolging van het actiever testbeleid…
Pianospelen en scrabbelen verminderen risico op dementie
Ontspanning vermindert het risico op dementie. Dat is de opmerkelijke uitkomst van de Bronx Aging Study ,FVerplichte preventie een prospectief cohortonderzoek van ouderen tussen de 75 en 85 jaar. De onderzoekers onderzochten de relatie tussen ontspannende activiteiten en het risico op dementie…
Patiënten kunnen zelf bijdragen aan goede verslaglegging
De accuratesse van de verslaglegging in het elektronisch medisch dossier (EMD) kan toenemen door patiënten inzage te geven en eventuele fouten en omissies te melden. We weten allemaal dat de medische dossiers van onze patiënten niet compleet zijn en mogelijk zelfs fouten bevatten. Wie kunnen we…
Wat is waar?
Ong et al. plaatsen vraagtekens bij de resultaten uit de enquête die de afdeling kwaliteit van zorg (WOK, UMC St Radboud) in samenwerking met het Nivel in de zomer 2001 heeft uitgevoerd (H&W 2003;46:257-8). Uit onze enquête blijkt dat volgens de huisartsen (n=1336) een op de vijf consulten een…
Literatuur en ziekte
Opnieuw publiceren we in H&W een aantal essays over literatuur en ziekte. Literatuur kan ons immers iets leren over hoe mensen omgaan met ziekte en lijden. Onze vorige serie viel bij veel lezers in goede aarde, vandaar dat we het dit jaar weer doen. In dit nummer een artikel over De glazen stolp…
Helpen placebo's?
Achtergrond In 1955 publiceerde Beecher een artikel over het aanzienlijke effect van placebobehandelingen. Dit artikel heeft tot ver in vorige eeuw invloed gehad. Niet de eerste de beste onderzoekers (Lasagna, Brown) kwamen tot de conclusie dat placebo's effect hadden bij de behandeling van…
Debriefing
Er zijn nog niet veel manschappen terug uit de oorlog in Irak. Om de ongetwijfeld optredende posttraumatische stressstoornis te voorkomen gebruiken psychologen en psychiaters een aantal gesprekken waarin de getraumatiseerde zich kan uiten en waarin diens reacties genormaliseerd worden (…
Stress debriefing na bevalling
‘Zou debriefing dan misschien helpen na een bevalling?’ ‘Helpen voor wat?’ ‘Het voorkomen van een posttraumatische stressstoornis of van depressie, natuurlijk!’ In het eerste jaar na een bevalling komen meer psychologische problemen voor. Dat heeft waarschijnlijk meer te maken met het als…
Geneesmiddelengebruik verschilt tussen allochtonen en autochtonen
Turken, Surinamers en Marokkanen tot 55 jaar krijgen meer geneesmiddelen op recept voorgeschreven dan autochtone Nederlanders. Het voorschrijven van geneesmiddelen is bij allochtonen vaker volgens de aanbevelingen uit de NHG-Standaarden. Turken, Surinamers en Marokkanen krijgen vanaf de…
Prijs beste proefschrift voor Jako Burgers
Jako Burgers kreeg vrijdag 13 juni 2003 tijdens de jaarlijkse CaRe onderzoekschooldag de CaRe Award Dissertatie 2002 voor zijn proefschrift Quality of clinical practice guidelines . In zijn proefschrift beschrijft Burgers onder andere de ontwikkeling van Agree , een instrument om de kwaliteit…
Onderzoek naar dienstenstructuren is van matige kwaliteit
Telefonische triage en grote dienstenstructuren verminderen de werklast van de dokter vermoedelijk wel, maar de tevredenheid van patiënten neemt vrijwel altijd af. Drie Australische onderzoekers deden een systematische review over de effecten van de verschillende vormen van acute zorg buiten…

Wetenschap

Ik wil alles
Mijn dochter schreef toen ze zeven was een verhaaltje met de titel: Ik wil alles . Die titel dook bij herhaling op in mijn gedachten toen ik de roman De glazen stolp herlas en me vervolgens verdiepte in de dagboeken van Sylvia Plath. Daaruit blijkt hoe gretig Plath haar leven geleefd heeft…
De werkbelasting van de huisarts neemt af
De drukke werkweek (werkbelasting) van huisartsen en de hoge ervaren werkdruk zijn de laatste jaren een veelbesproken onderwerp; huisartsen zien dit als kenmerkend voor hun vak. Door (al dan niet vervroegde) pensionering en het groeiend aandeel van vrouwelijke huisartsen zal het bestaande…
Depressie na een CVA: signalering, diagnostiek en behandeling in de huisartsenpraktijk
Een groot deel van de patiënten die een beroerte doormaken wordt naar huis ontslagen. De huisarts heeft dan ook een belangrijke functie bij de herkenning van psychische en neuropsychologische veranderingen die na een CVA kunnen voorkomen. Depressie vormt hierbij de meest voorkomende…
Veranderingen in patiëntencontacten na centralisatie van huisartsenzorg op een spoedeisendehulpafdeling
Het aantal zelfverwijzers op een spoedeisendehulpafdeling in Nederland ligt tussen de 45% en 74%. Hoewel er geen geaccepteerde objectieve definitie is van ‘oneigenlijke’ hulpvragen geven verschillende onderzoeken in Nederland aan dat van het aantal zelfverwijzers op een spoedeisendehulpafdeling…

Praktijk

Epifysiolyse van het caput femoris
Zelfs na röntgenonderzoek wordt de diagnose epifysiolyse van het caput femoris (het afglijden van de femurkop) nogal eens gemist; de eerste twee casus zijn hier voorbeelden van. In het derde geval werd de diagnose wel gesteld, maar werd de patiënt niet met spoed doorverwezen. Bij alledrie de…
Down-syndroom, oudere moeders en nieuwere tests
Het Down-syndroom is een ernstige chromosomale afwijking (trisomie 21) die leidt tot ontwikkelingsachterstand en morfologische afwijkingen. In de meerderheid van de gevallen is de trisomie 21 nieuw ontstaan door een verdelingsfout van de chromosomen nummer 21 tijdens de meiose. De…
Bonus
Kun je tussen het sterven door met vakantie? Mijn opleider was daar duidelijk over: nee, of in ieder geval nauwelijks. Hij ging wel met vakantie, maar voordat het zover was, maakte hij een kleine tournee langs de chronische patiënten met speciale aandacht voor de ernstig zieken. Urenlang sprak…
Kinderen in rouw:
Kinderen rouwen zoals volwassenen, maar kunnen hun gevoelens en gedachten nog niet goed onder woorden brengen. De rouw blijkt vooral uit hun gedrag; ze zijn bijvoorbeeld snel van slag, angstig of boos. ‘Kinderen zijn nog in ontwikkeling; ze kunnen niet alleen maar rouwen’, vertelt Breukers. …
Huisarts en vluchteling
Op het spreekuur verschijnt een u onbekende man. Hij heeft een briefje bij zich van de verpleegkundige van de Medische Opvang Asielzoekers van het asielzoekerscentrum bij u in de buurt. De man komt uit China en spreekt alleen zijn eigen taal. Blijkens de gegevens is hij 43 jaar. Hij hoest,…
Kwaliteitsbeleid in West Brabant:
Ja en nee. Ik ben arts en Master of Public Health. Dus geen huisarts. Maar daarvan zijn er al 270 in het district. Genoeg huisartsgeneeskundige inbreng dus voor de inbedding van het kwaliteitsbeleid. Joop Freriks, mijn voorganger, is in 2000 met pensioen gegaan en ik ben in 2002 begonnen als…
Persoonlijk leerplan en de GGZ:
Zaterdagnacht, twee uur. Klaas Biemans maakt thuis weer eens amok na het innemen van enige liters bier in zijn favoriete biljartcafé. En wie wordt er dan gebeld? De huisarts natuurlijk! Aangekomen op de plaats des onheils treft huisarts Schellevis een treurige puinhoop aan: kapotgeslagen…
Bij de casus over otitis media acuta:
In de kennistoets komt de moeder van Ronnie Bruins, anderhalf jaar oud, met haar zoontje op het ochtendspreekuur. Ronnie is al twee dagen verkouden en hangerig. Tijdens het aankleden leek zijn rechteroor gevoelig. Eergisternacht heeft hij constant gehuild, waarschijnlijk van de oorpijn. De…