Spoedzorg

Hoe gaan wij nu en in de toekomst om met spoed? Blijft spoed onderdeel van het huisartsenvak? In dit dossier aandacht voor spoedzorgorganisatie (kleinschalig of steeds grootschaliger), werkdruk (wordt de toename alleen ‘beleefd’ of is deze reëel?) en triage. Maar ook: aandacht voor VIM-meldingen en calamiteiten in de spoedzorg en wat we daarvan kunnen leren, en medisch-inhoudelijke veranderingen: het gebruik van POCT-testen, apps voor spoedzorg en andere innovaties.

Spoedzorg blijft kerntaak voor huisartsen [Redactioneel]

Nieuws

Op onze hagrovergaderingen is het thema huisartsenpost en diensten altijd goed voor een stevige discussie. Zeven keer 24-uurs spoedzorg is een van onze kerntaken en we lossen veruit de meeste spoedgevallen zelf op, zeker de laagcomplexe. In onze discussies over de (organisatie van de) spoedzorg lopen de meningen, emoties en feiten nogal eens door elkaar.
Adequate validatie van triagesystemen ontbreekt

Nieuws

Op de meeste huisartsenposten wordt de telefonische triage digitaal ondersteund door de Nederlandse Triage Standaard. Deze standaard werd in 2011 ontwikkeld op basis van de NHG-telefoonwijzer en een systeem voor fysieke triage op de spoedeisende hulp, het Manchester Triage System. De triagestandaard wordt breed toegepast, maar de validiteit is nog niet goed onderzocht. Dat laatste geldt overigens voor de meeste triagesystemen.
Zorggebruik en urgentie op de HAP tussen 2013 en 2016

Wetenschap

In de beleving van huisartsen zijn het aantal en de urgentie van de contacten op de HAP toegenomen. De routinematig vastgelegde gegevens in HAP’s over heel Nederland bevestigen dat beeld voor de afgelopen vier jaar. De toename van het aantal contacten is het hoogst voor kinderen; ondanks de…
Dieper kijken bij calamiteiten op de HAP

Wetenschap

Calamiteiten op de huisartsenpost (HAP) zijn nooit helemaal uit te bannen. Het is goed dat er nu een landelijk overzicht is gemaakt met waardevolle suggesties om ze te voorkomen. Maar we zijn er nog niet en we moeten nog een slag dieper kijken. Er is vooral behoefte aan gevalideerde beslisondersteuning voor triagisten en dokters.
Een kind met meningokokkensepsis

Praktijk

Meningokokkensepsis is een zeer ernstige aandoening. Ook bij adequate en vroege behandeling is de mortaliteit bij een fulminant verlopende meningokokkensepsis 10 tot 15%. In een derde van de gevallen gaat het om kinderen jonger dan 5 jaar.
Drukte op de HAP door ouders met jonge kinderen

Wetenschap

Ouders met kinderen tussen 0 en 4 jaar doen relatief vaak een beroep op de huisartsenpost (HAP), en niet altijd met medisch noodzakelijke klachten. Hoe zorg je dat ouders adequatere keuzes maken, zodat de werkdruk en de kosten op de HAP niet te hoog worden.
Palliatieve spoedzorg tijdens ANW-uren

Praktijk

In 2014 ontstond er in de regio Zwolle discussie over de kwaliteit van de palliatieve zorg voor patiënten op de huisartsenpost Zwolle (310.000 inwoners). Huisartsen, patiënten en hun naasten ervaarden verschillende problemen en hadden behoefte aan meer structuur en continuïteit van de zorg voor deze groep patiënten tijdens avond-, nacht- en weekenddiensten. Een commissie van zeven huisartsen, de Werkgroep palliatieve zorg in de ANW-uren Medrie, ging aan de slag om oplossingen te zoeken en uit te dragen.
Diagnostische onzekerheid bij ouderen tijdens de HAP-dienst

Praktijk

Ouderen die een HAP bezoeken hebben vaak complexe hulpvragen en aspecifieke klachten. Anamnese en lichamelijk onderzoek leveren dan vaak maar beperkte informatie op. En ook beslisregels en de ABCDE-methodiek geven niet altijd uitsluitsel over het te volgen beleid. Huisartsen op de HAP staan dan voor de lastige taak om te bepalen of de patiënt thuis kan blijven, of moet worden doorgestuurd naar de spoedeisende hulp.
Toegang tot röntgendiagnostiek op de huisartsenpost

Wetenschap

Huisartsen zien veel patiënten met letsels van het bewegingsapparaat, waarvan de meeste buiten kantoortijd. Een röntgenfoto kan nuttig zijn om een fractuur uit te sluiten, maar op de huisartsenpost heeft de dienstdoende huisarts doorgaans geen mogelijkheid tot het aanvragen van röntgendiagnostiek.

$gemiste fracturen$
Een conversatieanalyse van triagegesprekken

Wetenschap

De NTS vraagt om een antwoord op de vraag of de patiënt koorts heeft of niet (ja of nee). De triagist interpreteert hier het antwoord ‘nee, nog niet opgenomen’ ten onrechte als ‘nee, de patiënt heeft geen koorts’. Een goede communicatieve techniek zou dan een vervolgvraag vereisen, zoals ‘Maar…
ABCDE, wat kun je ermee?

Praktijk

De ABCDE-systematiek is een methode om bij de opvang van acuut zieke patiënten vitale stoornissen of bedreigingen systematisch na te lopen, snel te herkennen en waar nodig te behandelen, de meest bedreigende het eerst. De systematiek, die sinds enige jaren ook door huisartsen wordt toegepast, brengt structuur aan in acute situaties, zorgt voor uniformiteit in de spoedzorgketen en vergroot ook de zelfverzekerdheid in het handelen. De effecten van de ABCDE-systematiek op de door de huisarts geboden zorg en uitkomsten dienen nader te worden onderzocht.
Hoe huisartsopleidingen kunnen anticiperen op een veranderende spoedzorg

Wetenschap

De huisartsenspoedzorg in Nederland is aan tal van veranderingen onderhevig. Huisartsopleidingen kunnen daar rekening mee houden bij het inrichten van het spoedzorgonderwijs, om jonge huisartsen optimaal te kunnen voorbereiden op de spoedzorg van de toekomst. Wat moeten de opleidingen daarvoor doen?