Jaargang
54
Alle nummers
Archief tijdschrift
Nieuws
Alcoholpreventieprogramma’s voor jongeren op scholen niet altijd effectief
In dit onderzoek werden 53 trials geïncludeerd die het effect onderzochten van uitgevoerde alcoholpreventieprogramma’s gericht op een gehele populatie in een specifieke setting (universal ); in dit geval kinderen tot 18 jaar op scholen. De programma’s maakten daarbij gebruik van methoden …
Niet-pluisgevoel: een diagnostisch instrument
Voor het stellen van een diagnose zijn niet alleen de anamnese en het klinisch onderzoek belangrijk maar ook gevoel en ervaring. Daarbij speelt het onderscheid tussen pluis en niet-pluis een grote rol. Het is opmerkelijk dat er nog weinig onderzoek naar het niet-pluisgevoel is gedaan. Het…
Snot
Anne is in opleiding in Noordwoud. Na een korte klop steek ik mijn hoofd om de deur: ‘Is er iemand die me even kan assisteren om bij mevrouw Waagsma een katheter in te brengen?’ Op de verpleegpost van het verzorgingshuis is iedereen plotseling extreem druk met het roeren in zijn of haar koffie…
Nieuwe ontwikkelingen bij de behandeling van coloncarcinoom
Jaarlijks wordt in Nederland bij bijna 12.000 nieuwe patiënten de diagnose colorectaal carcinoom gesteld en overlijden er 5000 aan deze aandoening. Gezien de risicofactoren: leeftijd (ouder dan 50), weinig lichaamsbeweging, ongezonde voeding en overgewicht, neemt het aantal nieuwe…
Voeding en beweging
De voor het PreventieConsult ontwikkelde lijst van risicofactoren betrekt in de scoreberekening niet de mate van lichamelijke activiteit en voeding. Een gemiste kans volgens mij. Volgens de NHG-Standaard CVRM is een risicoreductie te bereiken van 30 tot 40 procent door het consumeren van een…
Seksuele disfuncties
Doelgroep huisartsen, aios huisartsgeneeskunde, seksuologisch geïnteresseerde medisch specialisten, psychologen, bekkenfysiotherapeuten, seksuologen. Inhoud Dit boek is de opvolger van Behandelstategieën voor seksuele disfuncties onder redactie van Hengeveld en Brewaeys uit 1998 en is…
Antwoord
Collega Elens noemt het een ‘gemiste kans’ dat in de risicovragenlijst die voor het PreventieConsult is ontwikkeld items over voeding en beweging ontbreken. De risicoscore ten behoeve van het PreventieConsult voorspelt het risico op het optreden van hart- en vaatziekten, type-II-diabetes en…
Onmisbare update over astma/COPD
Doelgroep Huisartsen, huisartsen in opleiding, praktijkondersteuners, beleidsmakers (patiëntenverenigingen, beroepsverenigingen andere zorgverleners, overheid, ziektekostenverzekeraars). Inhoud De lezer wordt via de beproefde methode van de serie Practicum huisartsgeneeskunde bijgepraat over…
Vaccinatie van ouderen tegen influenza (vervolg)
Graag reageer ik op de antwoorden van Bueving & Van der Wouden en Van Weert op mijn ingezonden stuk. Ik meldde dat Bueving & Van der Wouden ten onrechte schreven: ‘Tevens overweegt de Gezondheidsraad een verdere verlaging van de leeftijdsgrens voor griepvaccinatie van 60 naar 50 jaar. Op basis…
Geert Bremer
Op 20 juni 2011 overleed Geert Bremer, oud-hoogleraar huisartsgeneeskunde te Groningen. Hij is 86 jaar geworden. Van 1953 tot 1980 was Geert Jacob Bremer apotheekhoudend huisarts in Nieuwkoop. Hij promoveerde in 1964 op een proefschrift over het verwijzen in de huisartsenpraktijk. Daarin…
Hartzorgen
Preventie van hart- en vaatziekten in de huisartsenpraktijk is een hot item. In april verscheen de NHG-Standaard Het PreventieConsult module Cardiometabool risico (CMR). Aan de hand van die standaard kunnen huisartsen een uniform goed doordacht aanbod doen aan patiënten die met een vraag over hun…
Antwoord
De voortgaande discussie over het nut van griepvaccinatie bij ouderen waarderen wij zeer. Natuurlijk denkt de Gezondheidsraad na over adviezen, hij oordeelt echter ook expliciet. Zoals op pagina 41 van het rapport onder het kopje Oordeel over vaccinatie: ‘De effectiviteit van griepvaccinatie bij…
Speentje bij borstvoeding
Er zijn verschillende opvattingen over speengebruik bij borstvoeding. Het gebruik van een speen zou door een andere zuigtechniek kunnen leiden tot ‘speen-tepelverwarring'. Ook zouden baby's met speen minder vaak aangelegd worden, waardoor de productie van moedermelk mogelijk achterblijft en…
Antwoord
Ik vind het bewonderenswaardig dat collega Knottnerus op deze wijze blijft opkomen voor zijn mening. Dat toont aan hoezeer (ongevraagde) interventies door huisartsen de gemoederen bezighouden. Over de mate van bewijs die nodig is om preventiebeleid op te baseren kan men van mening verschillen…
Taai ongerief…
Als kleine jongens werden wij in een teil gewassen; een badkamer of douche was er niet. Op zaterdag werd in een grote ketel in de keuken het water heet gestookt. Achtereenvolgens moesten er dan vijf kinderen ‘in bad’. Dat betekende dat het water voor het eerste kind gloeiend heet moest zijn,…
BNP waardevol bij diagnostiek hartfalen
Nederlandse en Engelse onderzoekers bekeken een groep van 276 patiënten bij wie de huisarts hartfalen vermoedde. Bij ruim 30% was hier inderdaad sprake van. Het klinische model bestond uit leeftijd, geslacht, bekende hartvaataandoening, diabetes, orthopnoe, verhoogde centraal veneuze druk (CVD),…
Therapie bij spierspanningshoofdpijn
In het meinummer van H&W staat een onderzoek over de effectiviteit van manuele therapie bij chronische spierspanningshoofpijn. De conclusie luidt dat ‘manuele therapie op korte en lange termijn effectiever is in het verminderen van de symptomen van CSSH dan de behandeling van de huisarts’. Die…
‘Betere voorlichting aan ouders bij behandeling van kinderen met astma’
Uijen deed al eerder onderzoek rond dit onderwerp en ‘groeide’ naar eigen zeggen als vanzelf naar dit promotieonderzoek toe. ‘Ik werkte een jaar bij het huisartseninstituut in Rotterdam en was destijds betrokken bij een trial naar cromoglycaat. Toen vervolgens geld vrijkwam voor onderzoek,…
Geïntegreerde aanpak chronische ziekte en depressie
Depressie komt veel voor bij patiënten met coronairlijden of slecht gereguleerde diabetes mellitus. De groep patiënten met beide aandoeningen heeft een grotere kans op een slechter beloop van zowel de somatische als de psychische problemen dan patiënten met slechts een van de aandoeningen…
Meer structuur nodig bij onverklaarde klachten?
Uit een kwalitatieve analyse van twintig video-opnamen bleek dat patiënten tijdens een consult bij de huisarts ruim de gelegenheid krijgen om hun verhaal te vertellen. Meestal brengen patiënten meerdere klachten ter sprake en vertellen zij spontaan over hun zorgen. Opvallend was dat vooral de…
Antwoord
Graag willen wij de heren Groenwold & Groenwold bedanken voor hun reactie op de publicatie van een door ons uitgevoerde randomised clinical trial in H&W. Zij plaatsen kritische opmerkingen bij meerdere aspecten van het onderzoek met als belangrijkste opmerking dat er geen causale relatie kan…
Motivational interviewing bij type 2 diabeten
Bij patiënten met diabetes mellitus type 2 zijn therapietrouw en het naleven van een gezonde leefstijl vaak een groot probleem. Motivational interviewing , ofwel motiverende gespreksvoering, wordt gezien als een mogelijke oplossing hiervoor. Deense onderzoekers keken of een cursus…
Jochen Cals winnaar Telesphorusprijs 2011
De jury van de Telesphorusprijs, bestaande uit prof. dr. H.J.M. Cools, prof.dr. H.J. Verkade en dr. J.A.H. Eekhof, heeft voor de tweejaarlijkse prijs voor het beste proefschrift 26 dissertaties beoordeeld van praktiserende huisartsen. Deze collega’s promoveerden in 2009 en 2010. De juryleden…
Subjectieve kijk op voeding
Doelgroep Het boek is bedoeld voor iedereen die ‘bewust wil werken aan z’n eigen gezondheid en die van z’n gezinsleden’. Het is tevens voor voedingskundigen die ‘meer uit hun vak willen halen dan zij ooit voor mogelijk hebben gehouden’ en voor artsen die hun patiënten ‘duurzaam willen genezen’…
Corticosteroïdinjecties bij chronische lagerugpijn
Vraagstelling Diverse artsen in Nederland bieden caudale epidurale en transforaminale epidurale injecties met corticosteroïden aan als therapie bij chronische lagerugpijn. De NHG-Standaard adviseert een afwachtend beleid. Is het rationeel om te verwijzen voor een epidurale injectie? …
Wie schrijft die blijft
Een groep Engelse onderzoekers vergeleek de output van eerstelijns onderzoek (primary care research ) in zes landen: Australië, Canada, Duitsland, Nederland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Ze beperkten zich tot de periode 2001-2007 en tot publicaties die te vinden waren in…
Psychologische interventies bij darmziekten niet effectief
Context Inflammatoire darmziekten, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, hebben een negatieve invloed op het welbevinden van patiënten. Veranderingen in de ziekteactiviteit zijn gecorreleerd met angst en depressie. Ook heeft stress mogelijk een negatief effect op de ziekte. Het lijkt…
Wetenschap
Eerste ervaringen met het PreventieConsult Cardiometabool risico
Het aantal mensen met cardiometabole aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes mellitus en chronische nierziekten, zal in de toekomst aanzienlijk toenemen. Het PreventieConsult CMR is ontwikkeld met als doel het zo goed mogelijk bereiken en identificeren van mensen met een…
Aanpak van het PreventieConsult Cardiometabool risico
Het PreventieConsult Cardiometabool risico biedt een handvat om patiënten op verzoek geordend informatie te verschaffen over hun risico op cardiovasculaire en metabole aandoeningen. Naast deze vraaggestuurde aanpak kan het PreventieConsult ook aan een grotere populatie worden aangeboden. Nielen…
Behandeling van astma bij kinderen
De richtlijnen bevelen ter behandeling van kinderen met astma het gebruik van bronchusverwijders en corticosteroïden aan. In het algemeen volgen Nederlandse huisartsen de aanbevelingen trouw, al zijn zij nogal behoudend met het voorschrijven van medicijnen, met name corticosteroïden. Aan de…
Overdrachten in de palliatieve zorg aan de huisartsenpost
Sinds het ontstaan van de dienstenposten nemen waarnemende dokters ook een groot deel van de palliatieve zorg buiten kantooruren voor hun rekening. Continuïteit in de palliatieve zorg is belangrijk. Als de eigen huisarts niet zelf aanwezig kan zijn, is een adequate informatieoverdracht…
Greep op psychische klachten
Zowel patiënten als huisartsen (in opleiding) hebben behoefte aan niet-medicamenteuze alternatieven bij de behandeling van psychische klachten. Huisartsen in opleiding vinden problem-solving treatment (PST) hiervoor een geschikt handvat vanwege het concrete en praktische karakter. PST…
Het profiel van de eerstelijnspsycholoog na dertig jaar
Het beroep van eerstelijnspsycholoog, dat in Nederland in de jaren tachtig is ingevoerd, is uniek in de wereld. Nederland telt momenteel ongeveer 1300 geregistreerde eerstelijnspsychologen, wat te weinig is voor uniforme landelijke dekking. Er is een tekort van ongeveer 700 fte, want de…
Praktijk
Een generalistisch pardon…
Onlangs was ik in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg te gast bij een huisartsenconsult. De huisarts en ik kende elkaar van een project vijftien jaar geleden. Het was wederzijds een hartelijk weerzien. Het consult betrof een oudere opgewekte dame met veel gezondheidsproblemen, die…
Neuralgische amyotrofie: een onbekende oorzaak van schouderklachten
Patiënten met acute, heftige pijn aan één schouder kunnen getroffen zijn door neuralgische amyotrofie (NA), een aandoening van de plexus brachialis. NA is bij veel huisartsen onbekend en wordt niet genoemd in de NHG-Standaard Schouderklachten, maar komt waarschijnlijk vaker voor dan men…
Sterfte
Gemiddeld leven we langer, onze levensverwachting neemt toe. Mannen worden gemiddeld 78,5 jaar, vrouwen 82,7 jaar. De helft is dus daarvoor overleden. Jammer is dat die extra jaren die vrouwen krijgen geen leuke jaren zijn. Want dan komen de gezondheidsproblemen en allerlei beperkingen. In alle…
Patiëntgericht communiceren bij de borderlinecrisis
Bij borderlinepatiënten in crisis zult u een prettiger werkrelatie en betere resultaten bereiken wanneer u uw wijze van communiceren aanpast aan hun persoonlijkheid. Bij borderlinepatiënten gaat het vooral om het betrekkingsniveau en om de behoefte aan erkenning en begrip. De arts moet…
Kinderen die een vreemd voorwerp hebben ingeslikt
Een gerichte anamnese en een algemeen lichamelijk onderzoek vormen de hoeksteen voor het beleid bij kinderen die een vreemd voorwerp hebben ingeslikt. (Spoed)verwijzing naar de tweede lijn is noodzakelijk bij patiënten die ABCDE-instabiel zijn, patiënten die tekenen van ontsteking (koorts)…
Roken
Gisteren heb ik niet gerookt. Dat leek me een aardig verjaarscadeautje voor haar, een dag niet-roken na 40 jaar verslaving. Dat vond zij ook, gelukkig. Vanochtend bedacht ik dat nog een dag niet-roken erg stoer zou zijn. Ik kan altijd weer beginnen met roken, morgen bijvoorbeeld. Ze vroeg ‘Ben ik…