Jaargang
63
Alle nummers
Archief tijdschrift
Nieuws
Goede ondersteuning bij CVRM
De herziene NHG-Standaard CVRM leverde veel discussie op. Nu de verhoogde bloeddrukken in de beroepsgroep en in de media weer enigszins zijn genormaliseerd, zullen huisartsen en praktijkondersteuners met de nieuwe richtlijn aan de slag moeten. Dit boek biedt daarbij zeer bruikbare en praktische ondersteuning.
Reactie ‘Bepalen BSE en CRP overbodig bij aspecifieke klachten’ [Ingezonden]
Een reactie op het artikel 'Bepalen van BSE en CRP overbodig bij aspecifieke klachten'.
Minder heropnames bij laparoscopische buikoperaties
Hoewel het bekend is dat laparoscopische operaties minder verklevingen geven dan een ‘open benadering’, was nog onduidelijk of deze ook op de langere termijn gunstig uitpakken. Dat blijkt inderdaad het geval. Een recent onderzoek laat zien dat een laparoscopische buikoperatie ook op een termijn van 5 jaar nog zorgt voor minder heropnames die zijn gerelateerd aan verklevingen.
Beter inschatten behandeleffecten bij chronische aandoeningen
Huisartsen blijken bij chronische aandoeningen zowel de positieve als negatieve effecten van behandelingen te overschatten, zo blijkt uit Brits onderzoek. Zij erkennen hun beperkte expertise hierin. Om accurater met de patiënt over de behandelkeuzes te kunnen beslissen, zouden huisartsen over beter toegankelijke risico-informatie moeten beschikken.
“Mag ik weer op het spreekuur komen, dokter?” [Redactioneel]
“Dokter, mag ik weer op het spreekuur komen? Ik heb al een aantal dagen pijn in mijn buik, rechts, ook ’s nachts. Ik heb op Thuisarts.nl gekeken en daar staat dat ik u moet bellen.”
Placebo-effect bij injecties tegen hielspoor
Voor fasciitis plantaris zijn veel verschillende behandelmogelijkheden. Een injectie met corticosteroïden is een van de opties. De laatste jaren is ook een ander soort injecties in opmars, zoals met botox of autoloog bloed. Uit een systematisch literatuuronderzoek blijkt nu dat corticosteroïdinjecties niet effectiever zijn dan placebo-injecties als behandeling van hielspoor.
De noodzaak van schone lucht
Luchtvervuiling en klimaatverandering dragen bij aan het ontstaan en verergeren van allergische rinitis en astma, waarvan de prevalenties stijgen in westerse landen. In een overzichtsartikel vatten de auteurs deze effecten samen en doen zij aanbevelingen voor beleidsmakers om het tij te keren.
MRI-scans bij cerebrale micro-infarcten en dementie
Naast grote vaatschade, zoals atherosclerose, wordt ook small vessel disease met vasculaire dementie in verband gebracht. Deze schade is zichtbaar bij neuropathologisch onderzoek, maar op MRI-beelden vaak niet waarneembaar. Een prospectief onderzoek laat zien dat deze schade waarschijnlijk slechts tijdelijk zichtbaar is en daardoor mogelijk vaak niet wordt opgemerkt.
FFP2-mondmasker of chirurgisch mondkapje bij COVID-19
Het aantal patiënten met COVID-19 neemt in rap tempo toe. Bescherming van medisch personeel is van groot belang om de ziekte onder medisch personeel te voorkomen en continuïteit in de zorg te waarborgen. Welk mondkapje heeft dan de voorkeur voor huisartsen: een FFP2-mondmasker of een chirurgisch mondkapje? Er is hiernaar nog geen specifiek onderzoek verricht bij het coronavirus, maar bij kortdurend contact in de eerste lijn lijkt er geen verschil tussen beide te zijn. Daarnaast is het nog onduidelijk of chirurgische mondkapjes vergelijkbare bescherming bieden bij langdurig of meervoudig contact.
Nieuw bewijs voor LDL-waarde van 1,8 mmol/l
Er was vorig jaar veel discussie over de streefwaarde voor het LDL-cholesterol van 1,8 mmol/l bij mensen met een cardiovasculaire aandoening. Die controverse lijkt deels te berusten op het feit dat er alleen trials waren die de resultaten van verschillende gefixeerde behandelregimes met elkaar vergeleken, zonder te titreren op streefwaarden. In een recente RCT werd wel gekeken naar de resultaten bij uiteenlopende streefwaarden en dat werpt nieuw licht op de zaak. Patiënten met een LDL-waarde van maximaal 1,8 mmol/l kregen minder nieuwe uitingen van hart- en vaatziekten dan patiënten met een LDL-waarde van 2,3 tot 2,8 mmol/l.
Verwijzen van de HAP naar de SEH
Uit een recent onderzoek blijkt dat het aantal bezoeken aan de SEH en het aantal zelfverwijzers naar de SEH de laatste jaren zijn afgenomen. Het aantal verwijzingen naar de SEH via de huisarts en HAP is echter toegenomen.
Verwachtingen rondom levenseinde bij kanker
De Nederlands Federatie van Kankerpatiënten vindt dat de communicatie met patiënten in de palliatieve fase bij kanker beter kan. Uit een recent online dwarsdoorsnedeonderzoek blijkt dat patiënten graag zien dat de behandelend arts het initiatief neemt voor een gesprek over het levenseinde. De inhoud en het tijdstip waarop dit gesprek plaatsvindt moeten afhangen van de individuele behoefte en manier van coping van de patiënt.
ICS zijn vaak onnodig voor COPD-patiënten
De richtlijnen zijn terughoudend over het voorschrijven van inhalatiecorticosteroïden (ICS) bij COPD. Toch worden ICS veelvuldig gebruikt, ook door mensen bij wie het middel niet is geïndiceerd. Een modelmatige budgetimpactanalyse laat zien dat vervanging van dit onjuiste ICS-gebruik door alternatieve onderhoudsmedicatie het aantal exacerbaties en pneumonieën zou kunnen verminderen en ook de zorgkosten flink zou kunnen reduceren.
Helpt motiverende gespreksvoering bij stoppen met roken?
Uit een cochranereview naar het effect van motiverende gespreksvoering als stoppen-met-rokeninterventie blijkt dat het resultaat tegenvalt. Een half jaar na de interventie is het percentage stoppers niet groter dan na geen of een andere interventie.
Wetenschap
Gezondheidsraad had voor een polyvalent HPV-vaccin moeten kiezen
De Gezondheidsraad doet in haar recente advies over HPV-vaccinatie ter voorkoming van HPV-gerelateerde kanker géén uitspraak over het type vaccin. Een gemiste kans, denken wij. Want het humaan papillomavirus (HPV) kan naast maligniteiten ook anogenitale wratten en larynxpapillomatose veroorzaken; aandoeningen met een grote impact door ziektelast en kosten. Wanneer de Gezondheidsraad expliciet voor brede HPV-vaccins had gekozen, zouden deze niet-oncogene HPV-types ook relatief eenvoudig en effectief aangepakt kunnen worden.
Hoe denken poh’s-ggz over hun werk?
Praktijkondersteuners huisarts ggz (poh’s-ggz) zijn niet meer weg te denken uit de huisartsenpraktijk. Ruim tien jaar zien ze inmiddels patiënten met psychische, relationele of werkgerelateerde klachten, die meestal niet lang op een eerste consult hoeven te wachten. Zijn poh’s-ggz tevreden met de inhoud van hun werk? En hoe verloopt de samenwerking met de huisarts?
Verwijspatronen bij praktijkondersteuners jeugd
Sinds een aantal jaren krijgen huisartsen ondersteuning van praktijkondersteuners jeugd met consultatie, screening en triage, en behandeling van jongeren die vermoedelijk psychische problemen hebben. Er is nog weinig inzicht in de verwijspatronen van praktijkondersteuners jeugd. Zijn deze gerelateerd aan kenmerken van jeugdigen of het aantal hulpvragen?
Complicaties bij baby’s en peuters die een batterij hebben ingeslikt
Tussen 2002 en 2016 verdrievoudigde het aantal 0- tot en met 4-jarige kinderen die een batterij hadden ingeslikt. Meestal gaat het om kleine knoopcelbatterijen die afkomstig zijn uit geopende verpakkingen, lampen en speelgoed. Veruit de meeste batterijtjes verlaten het lichaam via de normale weg, maar sommige blijven in de slokdarm of maag steken. Dan kunnen ernstige complicaties optreden. Hoe vaak komt dit voor, wat zijn de risicofactoren en waaruit bestaat de behandeling?
Spiegelen in groepen motiveert tot gedragsverandering
Willen huisartsen goede zorg leveren, dan is reflectie op hun eigen handelen in de praktijk essentieel. Externe feedback zet helaas niet altijd aan tot reflectie en duurzame zorgverbetering. In een groep samen reflecteren op spiegelinformatie kan wel motiveren tot gedragsverandering en uiteindelijk tot het optimaliseren van de zorg. Hoe gezamenlijke reflectie van vandaag kan leiden tot een concrete aanpassing van het handelen van morgen.
Praktijk
De huisartsenpraktijk en COVID-19
Half maart brak de mitigatiefase aan in de strijd tegen COVID-19 en veranderde het werk in veel Nederlandse huisartsenpraktijken totaal, met grote regionale verschillen. H&W-fotograaf Margot Scheerder bracht begin april in beeld hoe diverse huisartsenpraktijken in Nederland hiermee omgaan.
NHG-Behandelrichtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties [Kennistoets]
Toets uw kennis.
Zwangerschapsgerelateerde bekkengordelpijn
Zo’n 40 tot 60% van de zwangere vrouwen krijgt in het tweede trimester of aan het einde van de zwangerschap last van bekkengordelpijn. Een kwart krijgt klachten tijdens de kraamperiode. Klachten variëren van lichte pijn tot hevige langdurige pijn die leidt tot ernstige beperkingen, zoals niet meer kunnen staan, zitten of lopen. Driekwart van deze vrouwen herstelt na de bevalling spontaan. Vooral het geven van informatie en het dragen van een bekkenband hebben een positief effect.
Eergerelateerd geweld in de spreekkamer
De kans dat je als huisarts te maken krijgt met eergerelateerd geweld is niet groot, maar de impact is enorm. Eergerelateerd geweld wordt vaak ten onrechte gezien als huiselijk geweld of kindermishandeling, en zowel daders als slachtoffers zijn geneigd erover te zwijgen. Voor de huisarts is de opgave signalen tijdig op te vangen en het slachtoffer een veilige omgeving te bieden. Informatie binnenskamers houden is daarbij van groot belang.
Richtlijn
Herziene NHG-Behandelrichtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties
De NHG-Behandelrichtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties is volledig herzien. De behandelrichtlijn geeft aanbevelingen over medicatie die de huisarts actief toedient in spoedeisende situaties, vaak in afwachting van een ambulance.
Dipslide bij urineweginfecties in de ANW-uren
Bij de diagnostiek van urineweginfecties speelt de dipslide een belangrijke rol. In de ANW-uren is dit diagnosticum vaak afwezig. Dit leidt tot zowel overbehandeling met antibiotica als tot onderdiagnostiek voor alternatieve diagnoses. Huisartsenposten ervaren knelpunten met betrekking tot het gebruik van dipslides. In de herziene NHG-Standaard Urineweginfecties staan enkele overwegingen en praktische tips hoe dit te verbeteren voor de ANW-uren.
Herziene NHG-Standaard Urineweginfecties
De NHG-Standaard Urineweginfecties is herzien. In deze herziening is de indeling van urineweginfecties gewijzigd. Daarnaast is het diagnostische stroomschema vereenvoudigd. Ook is vanwege antibioticaresistentie en bijwerkingen het medicamenteus beleid voor sommige patiëntengroepen aangepast.
NHG Forum
Psychosociale zorg bij stress door corona
Mensen hebben aanmerkelijk meer angst- en somberheidsklachten dan voor de coronacrisis. Dat geldt voor zowel patiënten als voor medewerkers van de huisartsenpraktijk.
Vragentest corona op Thuisarts.nl
Op Thuisarts.nl is een vragentest beschikbaar voor mensen die denken COVID-19 te hebben.
Column: 1,5 meter en een nieuw NHG-bestuur [Column]
Dit jaar de Nationale Herdenking op de Dam, 75 jaar na de bevrijding, zonder publiek. Hoewel de omvang in verloren levensjaren en verdriet onvergelijkbaar lijkt, gaan de gedachten ook uit naar het enorme aantal slachtoffers van COVID-19, die de aarde overspoelt en ons heeft opgesloten.
Verplaatste evenementen
Door de maatregelen van de overheid om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, zijn een aantal evenementen verplaatst.
Twee weken als corona-arts
Sinds eind januari zijn NHG-medewerkers bezig met het nieuwe coronavirus. Er is een uitbraakteam, een dagelijks bijgehouden dossier dat inmiddels is geüpgraded naar de website corona.nhg.org, er zijn persoptredens, webinars en nieuwsbrieven. Huisarts en NHG-medewerker Maret Zonneveld hield de eerste twee weken als coronadokter een dagboek bij. Nuttig voor NHG-medewerkers die niet aan de frontlinie staan, maar wel betrokken zijn bij het vertalen en communiceren van maatregelen naar de huisarts.